Türkiye doğalgazda Avrupa’daki en ucuz üçüncü, akaryakıtta ise dördüncü ülke.
Enerjide dışa bağımlılığını azaltarak yerli ve milli hamlelerini artıran Türkiye, bir yandan da iftiracı çevrelerle mücadele ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan bazı tüketim mallarında özel tüketim vergi güncellemesi kapsamında doğal gazda metreküp başına 0,023 TL olan ÖTV oranı 0,0747 TL’ye yükseltilirken, bu da KDV etkisiyle birlikte doğalgazın metreküp fiyatında yalnızca 6 kuruşluk bir artışa neden oldu.
Yani dağıtım bedeli ve vergiler dahil Türkiye ortalaması 6.07 TL olan doğalgazın metreküp fiyatı yalnızca 6.13 TL’ye yükseldi.
YÜZDE 224 ZAM YALANI
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), “Doğal gaza yüzde 224 oranında zam” yapıldığı iddialarına ilişkin değerlendirmede bulunurken, “Doğal gaz tarifelerine yönelik böyle bir artış kesinlikle söz konusu değildir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan bazı tüketim mallarında özel tüketim vergi güncellemesi kapsamında doğal gazda metreküp başına 0,023 TL olan ÖTV oranı 0,0747 TL’ye yükselmiştir.
Bu da KDV etkisiyle birlikte metreküp fiyatında yaklaşık 6 kuruşluk bir artış anlamına gelmektedir. Avrupa’da doğal gaz faturalarında vergi yükü ortalama yüzde 36 düzeyindeyken, bu oran Türkiye de KDV ve ÖTV dahil yüzde 18 seviyesindedir” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE DOĞALGAZDA EN UCUZ ÜÇÜNCÜ ÜLKE
Türkiye güncel fiyatlarla Avrupa’da 29 ülke içerisinde doğalgazı en ucuz kullanan üçüncü ülke konumunda. Avrupa’da 29 ülke içerisinde konutlarda aylık 100 metreküp tüketime karşılık fatura tutarı sıralamasında en ucuz ülke 21.2 Euro ile Ukrayna oldu. Bu ülkeyi 28.3 Euro ile Macaristan, 28.8 Euro ile Türkiye, 44.9 Euro ile Sırbistan ve 48.9 Euro ile Hırvatistan izledi.
En yüksek doğalgaz faturası sıralamasında ise 313.7 Euro ile İsveç birinci oldu. Bu ülkeyi 178 Euro ile Hollanda, 174.4 ile İtalya takip etti. Faturalar Almanya’da 125.2 Euro, Fransa’da 130.3 Euro, İspanya’da 134, Birleşik Krallık’ta 138.4 Euro olarak gerçekleşti.
ASGARİ ÜCRET İÇİNDEKİ PAYI EN DÜŞÜK SEVİYEDE
Evlerin ortalama tüketimi baz alınarak doğalgazda 100 metreküp üzerinden yapılan hesaplamaya göre, 1 Ocak 2002’de net asgari ücret 164,6 lirayken, 100 metreküplük doğalgaz 42,1 liraydı. Buna göre, 2002’de doğalgazın asgari ücret içindeki payı da yüzde 25,6 olmuştu.
2016 yılında dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın döneminde bu rakam ilk kez tek haneye düşerek yüzde 9.2’ye gerilerken, asgari ücretin 11 bin 402 lira olarak belirlendiği Temmuz 2023 itibariyle, 100 metreküp doğalgazın asgari ücret içindeki payı 616,4 lirayla yüzde 5,4’e geriledi. Böylece, doğalgazın net asgari ücret pastasındaki payı, son 21 yılın en düşük seviyesine inmiş oldu.
25 METREKÜP DOĞALGAZ 1 MAYIS 2024’E KADAR ÜCRETSİZ
Enerji faturalarının asgari ücret içindeki payı düşüş eğilimi gösterirken, Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın Karadeniz gazının karaya çıkarılmasının ardından açıkladığı ücretsiz doğalgaz müjdesi de halen devam ediyor. Konut, ibadethane ve cemevlerinin 24 Nisan’dan 31 Mayıs’a kadar olan ilk faturaları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanırken, Devlet bu kapsamda vatandaşın yaklaşık 9 milyar liralık faturasını ödemişti.
Doğalgazın bedava kullanıldığı Mayıs ayının ardından, sonraki faturalarda da 1 Mayıs 2024 tarihine kadar konut, ibadethane ve cemevlerinin kullanacağı doğalgazın 25 metreküpü ücretsiz verilecek. Vatandaşa bedava verilen 25 metreküp, evlerin aylık ortalama mutfak ve sıcak su kullanımına denk geliyor.
Konutlarda doğalgazın metreküpünün Türkiye ortalamasının (dağıtım bedeli ve vergiler dahil) 6.13 TL olduğu düşünüldüğünde bir yıl boyunca konutlardaki ısınma ve sıcak su ihtiyacına denk gelen 25 metreküpün ücretsiz olması ile faturalardan aylık 153.25 TL alınmayacak.
Devlet ücretsiz doğalgaz çalışması kapsamında mayıs 2024’e kadar vatandaşın faturalarını 43 milyar TL’lik katkıda bulunmuş olacak.