Ekonomist Necmettin Batırel, ’’Türkiye 2022 yılında hakikaten uçacak. Yabancı yatırımcılar Türkiye’ye gelmeye başladı. Büyüyen ülkeye sermaye …
Ekonomist Necmettin Batırel, ’’Türkiye 2022 yılında hakikaten uçacak. Yabancı yatırımcılar Türkiye’ye gelmeye başladı. Büyüyen ülkeye sermaye akımı yağar. Türkiye’deki doların yükselişi gördüğüm kadarıyla enflasyondan fazla olmayacak. Enflasyon ne kadar artarsa dolar o kadar artar’’ dedi.
Katıldığı bir televizyon programında kullandığı “Şakkadanak” tabiriyle gündeme gelen Ekonomist Necmettin Batırel, 2022 yılın için Türkiye iktisadını kıymetlendirdi. Batırel, 2022 yılında Türkiye’nin uçacağını vurgularken, yabancı sermayenin gelmeye başladığını söyledi. Batırel, BDDK’nın kimi ekonomist ve muharrirler hakkında kabahat duyurusunda bulunması, dolardaki düşüş, kur garantili TL mevduatı ve enflasyon hakkında açıklamalarda bulundu.
’’Türkiye’ye sermaye yağacak’’
2022 yılı için beklentilerini açıklayan Necmettin Batırel, ’’2022 yılında dolar, dünya para üniteleri karşısında ABD’nin faiz artırım sürecine girmesiyle birlikte biraz paha kazanabilir. Bu olağan olarak karşılanıyor. Omicron varyantının yayılması hasebiyle beklentiler yavaş yavaş değişmeye başladı. ABD tahminen 3 değil, 2 faiz artışı yapabilir. ABD faiz artırsa ne olur, ABD’deki faizler şu anda 0 ila 0,25 civarında bulunuyor. Tüm dünya dolara endeksli bir iktisat yürüttükleri için dolardaki hareketler kendi para ünitelerini etkiliyor. Türkiye 2022 yılında hakikaten uçacak. Yabancı yatırımcılar Türkiye’ye gelmeye başladı. Japonlar gelmeye başladı. Geçen sene pandemi devri olmasına karşın 14 milyar dolar Türkiye’ye gelmiş. Büyüyen ülkeye sermaye akımı yağar. İnşallah Türkiye’ye sermaye akımı yağacak. ABD’de Türkiye ile ilgilerini düzeltmek için bence yeni bir adım attı. Türkiye’deki doların yükselişi gördüğüm kadarıyla enflasyondan fazla olmayacak. Enflasyon ne kadar artarsa dolar o kadar artar” dedi.
“Kurların gevşemeye başlamasıyla algı operasyonu bozuldu”
Son vakitlerde dövizde yaşanan sert yükseliş ve sert düşüşü kıymetlendiren Batırel, ’’Uzun müddettir Türkiye’nin dolardan çekmediği kalmamıştı. Dolar, TL karşısında çok önemli baskı ögesi haline getirilmişti. Yılbaşında dolar 7,43 liraydı, 18 Aralık’ta 18,75 liraya kadar yükselmişti. Bu olağan bir yükseliş değil. Bir ülkenin parasının bedelini enflasyon belirler, enflasyon ne kadar yükselmişse paranın bedeli o kadar düşmesi lazım. Beklentilerin hepsi üst yanlışsız kırıldı. Müthiş bir algı operasyonu yapıldı. Türkiye krize sürükleniyor, enflasyon patlıyor, hükümet bankadaki dövizlere el koyacak üzere spekülatif ve insanları paniğe sevk edecek açıklamalar peş peşe gelmeye başladı. Yalnızca Türkiye’den değil, milletlerarası banka ve fonların hepsi bu halde Türkiye’ye algı operasyonu başlattı. İçerideki aradıklarını buldu, yurtdışında yapılan yayınları çeviri edip Türkiye’ye servis ettiler. Beşerler paniğe sevk edilince dövize yöneldi, kurlar yükseldi. Kurlar yükselince haliyle enflasyon yükseldi. Kurların yükselmesi, Merkez Bankası’nın müdahale etmesini gerekli kıldı. Aslında Merkez Bankası müdahale etmeseydi daha güzel olurdu. Elindeki dövizleri harcamış oldu lakin kurlar sakinleşmedi. Kurlar sakinleşmeyince hükümet artık çok değerli bir karar aldı. Kur garantili TL mevduat hesabını devreye soktu. Bunun devreye girmesiyle birlikte piyasalarda değişik beklenti oluştu. Çünkü herkes doların yükseleceğini ön görüyordu. Doların yükselmesi durdu.
Kur garantili TL mevduatı şu demek: Hükümet diyor ki, ’’Döviz almanıza gerek yok, döviz aldığınız vakit elde edeceğiniz yararı vatandaşa garanti ediyorum. Şayet TL hesabı açarsanız, farkı hazine ödeyecek. Döviz hesabınız varsa ve dövizi bozdurursanız farkı Merkez Bankası ödeyecek’’. Bu birden teğe beklenti değişimine yol açtı, kurlar gevşemeye başladı. Kurların gevşemeye başlamasıyla algı operasyonu bozuldu’’ formunda konuştu.
’’20 Aralık akşamı döviz satanlar bence uyanık davrandı’’
20 Aralık akşamında dövizi nasıl süratli düştüğünü açıklayan Batırel,’’20 Aralık akşamı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ekonomik önlemleri açıklamıştı. Türkiye’de piyasalar likit, artık 24 saat süreç yapılabiliyor. Dünyanın her tarafından ulaşılabiliyor. Bunu yapabilenler, doların düşeceğini gördükleri için sattılar. Bunu engelleyemezsiniz, cep telefonu ve bilgisayar üzerinden satıyor. Satanlar bence uyanık davrandı. Sonraki gün, “Kamu bankaları daima döviz satıyor, bundan ötürü döviz düşüyor” dediler. Hiç alakası yok. Hazine ve Maliye Bakanlığı döviz satmadığını açıkladı. Büsbütün bir algı operasyonu gerçekleştirmeye çalışıyorlar. Çok makus vaziyette yakalandılar. Türkiye’nin güçlenmesini ve ilerlemesini istemiyorlar. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ’’Faiz sebep, enflasyon sonuçtur’’ diyor. Bunda son derece haklı. Yüksek faiz demek, yüksek maliyet demektir’’ diye konuştu.
’’Önümüzde 3 aylık bir kritik devir var’’
Önümüzdeki 3 aya dikkat çeken Batırel, ’’Gördüğüm kadarıyla orijinal bir periyot başladı. Önümüzde 3 aylık bir kritik devir var. Perşembe günü açıklanacak sayılarda, ferdi yerli yatırımcıların döviz mevduat hesapları ne duruma geldiğini göreceğiz. Şu anda 237 milyar dolar düzeyinde lakin bu sayının 90 milyar doları şirketlere ilişkin. 147 milyar dolar olarak ferdi vatandaşların döviz hesabı var. Şayet 140 milyar dolara düşerse 7 milyar dolarlık bir mevduat TL’ye çevrilmiş olacak. Olağan kaidelerde Merkez Bankası’nın rezervleri olağan koşullarda artacak. Açıklanan sistem çok makul. Hem insanları sakinleştirdi hem piyasadaki döviz yükselişini kesti hem de enflasyonu önledi. Kurlardaki artış önümüzdeki 3 ay sonunda tam kendini belirli edecek’’ dedi.
’’Trump’ın ekonomik yaptırım kararlarına karşın Türkiye’de ekonomik kriz yanşamadı’’
Batırel, kelamlarına şöyle devam etti: ’’Daha evvel Türkiye’yi terörle terbiye etmeye çalıştılar. 40 yıldan beri Türkiye’ye terör belasına bulaştırdılar, 300 milyar dolarımız gitti. 30 bin tane insanımız hayatını kaybetti. Terörden sonra artık ise dolar terörü yani ekonomik terör başladı. Seyahat Parkı olayları olmadan evvel Türkiye’de faizler yüzde 4,5 düzeyine kadar düşmüştü, enflasyon yüzde 7’lere gelmişti. Türkiye’nin ilerlemesini isteyen güçler otomatik olarak bize bunu empoze ettiler. Türkiye çok sağlam bir ülke, borçluluk oranı son derece düşük, bankalar son derece sağlam. Bu yüzden bütün darbelere karşı direndi. Eski ABD Lideri Donald Trump’ın ekonomik yaptırım kararlarına karşın Türkiye’de bir ekonomik kriz yaşanmadı, bu çok kıymetli bir gelişme. Kriz demek; üretimin durması, insanların sokaklara dökülmesi ve iflasların başlaması demek.
’’Türkiye hakikat yolda ilerlemeye başladı’’
Türkiye hakikat yolda ilerlemeye başladı. Bugüne kadar milletlerarası bankalar, fonlar ve yatırım bankaları Merkez Bankası’nı etkiledi. Merkez Bankası’nın aslında piyasaların önünde olması lazım. O, ne derse herkes onun peşinden gelmesi lazım. Bugüne kadar o denli olmuyordu. Milletlerarası fonlar bir açıklama yapıyor, Merkez Bankası ona nazaran karar alıyor. Bu türlü birşey olmaz. Niçin bize karışıyor? Karıştırmamak lazım. Kendinizi geri planda tutarsanız, karşı taraf baskılı olur. O vakit Merkez Bankası geride kaldığı için onların dediği oluyordu. IMF’nin gelmesiyle bir arada Türkiye’yi ithalata dayılı bir büyümeye soktular. O vakitte Türkiye sahiden sorunlu bir periyoda girdi. İthalat dayalı büyüme şu demek: Faiz yüksek, kurlar düşük. Kurlar düşük olduğu vakit Türkiye ithal cenneti oluyor. Fakat cari açığımız artıyor, cari açık artınca da en ufak olumsuzluk halinde kurlar yükseliyor. Kurlar yükseldiği vakit Merkez Bankası faiz arttırma dışında diğer türlü kurları düşüremeyeceğinin beklentisi içine giriyordu. Artık bu beklenti bugün değişti.’’
’’Doların paha kaybetmesinden değil, TL’nin paha kazanmasından son derece mutluyum’’
Batırel, daha evvel doları olanın servetinin mum üzere eriyeceğini açıklamıştı. Batırel, hususla ilgili olarak, ’’Mum üzere eridi, bunu göstergelere bakarak söyledim. Türkiye’nin bugünkü durumu ile doların 18,75’e çıktığı günkü durumu birebir. Ekonomik göstergeler son derece sağlam. Gerçek Kesim İnanç Endeksi 106 düzeyinde. Kapasite Kullanım Oranı 78,7’ye yükselmiş vaziyette. Ekim ayında cari açık 3,1 milyar dolar fazla vermiş. Hazine kasım ayında 30,2 milyar lira fazla vermiş. Bütçe 11 ayda 42 milyar lira açık vermiş, daha evvel 245 milyar liralık açık ön görülmüştü. Bütçe son derece sağlam. Merkez Bankası’nın rezervleri 125 milyar dolara ulaşmış, bankalarda şirketlerin 90 milyar doları var. Ülke bu türlü bir durumdayken TL neden kıymet kaybetsin? Büsbütün balon ve spekülatif hareketler. Bende bu yüzden balon sönecek dedim, benle alay ettiler, paraşütsüz düşecek dedim yeniden alay ettiler. Sonunda haklı çıktı dediler. Ben doların bedel kaybetmesinden değil, TL’nin kıymet kazanmasından son derece mutluyum’’ halinde konuştu.
’’Yapılan ekonomik hainlik’’
BDDK’ın kimi ekonomist ve muharrirler için cürüm duyusunda bulunmasını kıymetlendiren Batırel, ’’Bu adamların yaptıkları ekonomik hainlik. Türk parasını sat, git dolar al diyor. Merkez Bankası başkanlığı yapmış bir adam, Türk parasının istikrarını muhafaza için kararlar almış bir adam bu türlü bir şey söyler mi? Çok ayıp. Dolar al diyor. Niçin al diyor, TL paha kaybetsin diye. TL paha kaybetsin ki enflasyon yükselsin. Enflasyon yükselince ne olacak? Halk bunalacak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uyguladığı olduğu siyaset sonuç vermemiş olacak, seçimlerde de mağlup olacak. Bu kadar saçma münasebet olabilir mi? Yalnızca eski Merkez Bankası lideri değil ki, milletvekili ve yazar-çizer ekibi var. Bunlar dolar 30-35 TL olacak dedi, yanlış yaptılar. BDDK kabahat duyurunda bulundu. Kabahat duyurusu ne demek? Bunlar yaptıkları süreçlerle kabahat işlediler, bunları yargılayın ve cezasını verin demek’’ tabirlerini kullandı.
Batırel, gündemde olan ‘Şakkadanak’ tabiriyle ilgili olarak, ’’2017 yılında Ahmet Hakan’ın ‘Tarafsız Bölge’ programına konuk olmuştum. Programa Özgür Demirtaş hocayı da çağırmışlardı. TRT’de yaptığım programıma konuk geldiğinde kendisiyle tanışmıştım. O vakitler dolar 3,60 ile 3,70 civarında seyrediyordu. Ben bu dolar hareketinin spekülatif olarak değerlendirmiştim. Merkez Bankası o vaktin dolar kuruna müdahale etse, “Şak diye 10 milyar dolar satsa piyasa ne oldu der” derdim. “Bir 10 milyar dolar daha satar sırtı yere gelir” dedim, “Bir 10 milyar dolar daha satsa ondan sonra biter” dedim. Biraz abartı yaptım. Merkez Bankası’nın müdahalede ne kadar kararlı olduğunu göstermek için bunu söyledim. Ahmet Hakan bunları, Özgür Demirtaş’a da sordu, o sırada Özgür Demirtaş çeşitli mimikler gösterdi. Daha sonra Özgür Demirtaş, Nisan 2021’de Merkez Bankası Necmettin Batırel’i dinlemiş dedi. Kendisi de dolar yükselecek diyordu lakin artık “Sokak köpeklerini koruyalım” diye tweet atıyor. Gördüğüm kadarıyla son derece efendi, beyefendi, aklı başında bir adam’’ açıklamasında bulundu.
