ASO Model Fabrika’nın, firmaların, yalın üretim prensiplerine dayalı biçimde verimliliklerini, fazladan yatırım ve istihdam yapmadan yüzde 150 …
ASO Model Fabrika’nın, firmaların, yalın üretim prensiplerine dayalı biçimde verimliliklerini, fazladan yatırım ve istihdam yapmadan yüzde 150 oranlarında artıran Öğren-Dönüş Programı’nın 5.’si tanıtıldı. Öğren-Dönüş Programı ile bir firmanın saat başına üretiminde yüzde 181 artış meydana gelirken, diğer bir firmanın verimliliğinde yüzde 31 artış sağlandı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ankara Sanayi Odası (ASO) tarafından, Aralık 2018’de ASO Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi’nin (Model Fabrika) hayata geçirilmişti. Üretimde verimliliğin arttırılması, dijital dönüşüm sürecinin hızlandırılması emeliyle kurulan Model Fabrika’da; kusur yapma özgürlüğünün olduğu gerçek bir üretim ortamında, deneyimsel öğrenme teknikleri kullanılarak operasyonel mükemmeliyet prensiplerinin öğretilerek, eğitim ve danışmanlık hizmetleri veriliyor. Model Fabrika’da yüzde 65 uygulamalı, yüzde 35 ise kurumsal eğitimden faydalanılarak, deneyimsel öğrenme prensiplerine dayalı programları benimseniyor.
Bu kapsamda, Model Fabrikanın ana hizmet alanlarından biri olan Öğren-Dönüş Programı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, ASO, ASO 1. Organize Sanayi Bölgesi (OSB) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) dayanakları ile Mayıs 2019’da resmi olarak başlamıştı. Öğren-Dönüş Programı ile KOBİ ve ufak işletmelerin hiçbir yeni yatırım yapmadan yalnızca üretime bakış açılarını değiştirerek, “Yalın Üretim Metodolojisi” ile verimliliklerini değerli ölçüde artırmalarını, elde ettikleri kazanımları kendi içlerinde yayarak sürdürebilir kılmalarını, iş hacimlerini ve istihdamlarını artırmaları sağlanıyor.
Bu kapsamda Model Fabrika’nın Öğren-Dönüş Programı’nın 5.’sinin sonuçlarının tanıtıldığı bir toplantı düzenlendi. ASO Daima Eğitim Merkezi (ASO-SEM) toplantı salonunda düzenlenen programa Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, ASO Lideri Nurettin Özdebir ve ASO-SEM Lideri Serdar Tütek katıldı.
Başşehir OSB’de yer alan bir firmanın verimliliğinde yüzde 31 artış sağlandı
5. Öğren-Dönüş Programı’nın sonuçlarında yer alan bilgilere nazaran, Başşehir OSB’de yer alan bir firmanın teslimat gecikmeleri yaşaması, yarı mamul stoklarının çok yüksek olması, üretim alanlarının tanımsız ve karışık olması üzere problemler giderilerek, verimlilikte yüzde 31 artış, üretim akış müddetinde yüzde 60 düşüş ve yüzde 27 alan tasarrufu sağlandı.
Program ile bir firmanın kapasitesinde yüzde 117 artış sağlandı
29 çalışanlı bir diğer firmada ise biriktir-beklet biçimi üretim yapılması, çok fazla orta stok olması ve teslimatta gecikmeler yaşanması üzere sıkıntılar giderilerek, kapasitede yüzde 117 artış, alan tasarrufunda yüzde 38’lik artış ve Adam-Saat bölü Eser hesabında yüzde 66 azalma sağlandı.
Öğren-Dönüş Programı ile saat başına üretim adedinde yüzde 181 artış sağlandı
OSTİM OSB’de 35 çalışanlı bir alüminyum fabrikasında daima fazla mesai yapılması, çok fazla gereç taşınması, alan sıkışıklığı yaşanması ve teslimatta gecikmeler yaşanması problemleri, kitle üretiminden tek modül akışa geçilmesi, iş yükü dengeleme ve planlama sayesinde kapasite artışı sağlanarak fazla mesainin giderilmesi ile çözüldü. Bu sayede kelam konusu fabrikada adam-saat başına üretim adedinde yüzde 181 artış, eser başı üretim müddetlerinde yüzde 36 azalma ve fazla mesai gereksiniminde yüzde 100 azalma sağlandı.
“İnanın bana Model Fabrika takımı olarak beslendiğimiz tek kaynak firmalarımızın verimliliğini artırmak”
Sonuçların açıklanmasından evvel açılış konuşması yapan ASO-SEM Lideri Serdar Tütek, Ankara Model Fabrika’da odaklandıkları hususun firmaların randımanı olduğunu belirterek, “Yani firmaların karlılığı. Öbür bir deyişle Türkiye’nin kalkınmasını konuşuyoruz. Artık, biz rakiplerimize baktığımız vakit, temelinde herkes bizim yaptığımız her şeyin birebirini yapabiliyor. Bu bahiste hiç kimsenin bir eksiği yok lakin kıymetli olan bunları verimli bir halde yapabiliyor olmak. İşte bu hevesle yola çıkmıştık. Verimlilik ile ilgili yapacağımız çok bahis var. İlerleyeceğimiz çok nokta var. Fakat biz firmalarımızda yalını konuştuğumuz vakit bir şeyler havada. Model Fabrika ise bu zayıflığı çok hoş kapatıyor. Model Fabrika’daki arkadaşlarım birinci günkü heyecanları ile çalışıyorlar. Yeni firmalar gelecek ve biz o firmaların verimliliğini artıracağız diye bekliyorlar. İnanın bana Model Fabrika takımı olarak beslendiğimiz tek kaynak bu. Öğren-Dönüş’e katılan firmalarımızın buradan edindikleri verimlilik. Buradan gurur duyuyor ve besleniyoruz” dedi.
“Önce manuel tezgahlar kullanıyorduk, sonra teknolojik tezgahları aldık lakin hala sinyal kolu yerine kolumuzu sallayarak dönüş sinyali veriyoruz”
Tütek, mevzuya ait manidar olduğunu düşündüğü bir anasını şöyle anlattı:
“4 yıl evvel fabrikadan çıktım, Sincan Yolu’nu kullanarak Çayyolu’na gideceğim. Önümde bir otomobil belirdi. Biraz yavaşladı. Sonra camını açtı, sol kolunu dışarı çıkardı ve aşağı üst sallayıp sola döndü. Nitekim anlamamıştım. Birkaç yüz metre sonra bir at arabası gördüm. At arabasının şoförü de birebirini yaptı. Sol eli uzattı, aşağı üst salladı ve sola döndü. O vakit ben bunun sinyal olduğunu anladım. At arabasının yapacak bir şeyi yok ancak öteki araba sürücüsünün sinyal kolu var. Sinyal verebiliyor. Belirli ki bu arkadaşımız bir müddet evvel at otomobilini kullanıyordu. Teknolojisi değişti. Kendisini geliştirdi. Bizim fabrikalarımız üzere. Evvel manuel tezgahlar kullanıyorduk. Sonra teknolojik tezgahları aldık lakin hala kolumuzu sallayarak bu sinyali veriyoruz. Bu sahiden bir kültür. Bu kültürün yerleşmesi, bir yere gelmesi nitekim vakit alacak. Lakin model fabrika bu süreci hızlandırıyor. Bugün de 5. Öğren-Dönüş’te firmalarımızı dinleyeceğiz. İnşallah biz çok yakında Model Fabrika ikinci adımımıza geçiyoruz. İkinci adımda yalınlaştırdığımız firmalarımızı bu kere dijitalleştirmeye başlayacağız. Bu mevzuda da yalında kullandığımız teğe bir birebir teknikle çok hoş bir dijital dönüşüm platformu hazırlamayı planlıyoruz.”
“İhracatımızın yüzde 60’ı ithalata dayalı”
ASO Lideri Nurettin Özdebir burada yaptığı konuşmasında Türkiye’de kurlardaki oynaklık ve enflasyon ile ilgili birtakım ezalar olduğunu lisana getirerek, “Bunların doğal bir sonucu olarak da siyasete kadar uzanan birtakım yansıları var. Aslında bütün bunların tahlili, bütün bunların ilacı bu salondaki beşerler. Şayet biz ülke olarak cari açık kederinden kurtulabilir, cari fazla veren bir iktisat haline gelirsek, diğerlerine el açma mecburiyetinde kalmayacağımız için kimsenin de bizimle oynayabilmesi mümkün olmayacak. Lakin burada birtakım zorluklarımız var ülke olarak. Birincisi ihracatımızın yüzde 60’ı ithalata dayalı. Bizim bu ithal ettiğimiz eserleri ülkemizde üretip, kıymet zincirinin bütün halkalarını mümkünse ülkede bırakmamız gerekir. Şu anda bir dolar kadar düşmüş ihracatımızın aslında yüzde 60’ını da dışarı veriyoruz. O 1 dolar hiç olmazsa içeride kalmış olsa bile bugünkü teknolojimizde ülke çok daha farklı bir yerde olabilecek” diye konuştu.
“Bir liralık yatırım yapmadan, bir kişi daha istihdam etmeden bir işletmede yüzde 150’leri aşan randıman artışında olması aklın alabileceği bir şey değil”
Özdebir, çok göze batmasa da Türkiye’de hayli önemli bir verimlilik sorunu olduğuna dikkati çekerek, “Ama ben bunun bu kadar da vahim bir şey olduğunu Model Fabrika kurulmadan evvel farkında değildim. Bir liralık yatırım yapmadan, bir kişi daha istihdam etmeden bir işletmede yüzde 150’leri aşan randıman artışında olması. Ya da 100 üretirken; sabit masraflarla 150 daha fazla eser çıkarabilmesi, aklın alabileceği bir şey değil. Bu firmalarımız da hali hazırda ihracat yapan firmalarımız. Yani hayli eleği salladığımız vakit eleğin üzerinde kalabilecek firmalarımız. Demek ki biz; sanayi eserleri üretiyoruz ancak sanayi toplumu olabilmek için biraz daha çaba etmemiz lazım. Ben bu projeyi birinci duyduğumda, itiraz ettim. UNDP’ciler benim itirazıma çok bozuldular. Hakikaten yeterli ki itiraz etmişim. Bana bir model fabrika gösterdiler itiraz ettiğim için. Orayı gördükten sonra bunun bizim muhtaçlığımız olduğunu anladım. Büyük işletmelerimiz verimlilik konusunda aslında yeterli. Lakin işletmelerimizin yüzde 98’i KOBİ ve ufak işletme olduğu için bizim asıl gereksinimimiz olan bu” dedi.
“Ne yazık ki birçok işletmemizin yalın üretimde bile kat etmesi gereken kıymetli uzaklıkların olduğunu gördük”
Özdebir, Model Fabrika ile “yaparak öğrenilen” bir platform oluşturulduğunu aktararak, “Geliştirilen bu tapolojide işi kavramak, basitçe algılayabilmek için hoş olduğunu gördük ve buna sahip çıktık. Çok yıkıcı bir rekabet önümüzdeki süreçte hepimizi bekliyor. Verimliliğimizi kesinlikle artırmamız lazım. Yani yalını esasen halletmemiş olmamız lazım ki peşine de Sanayi 4.0’ı koyabilelim. Lakin görünen o ki yapılan uygulamalarda birçok işletmemizin yalın da bile kat etmesi gereken kıymetli uzaklıkların olduğunu gördük. Bu geleceğin dünyasındaki yıkıcı rekabete hazır olabilmemiz için, gerçek bir sanayi toplumu olabilmemiz için bir fırsat var elimizde. Bu fırsattan mümkün olduğunca çok firmamızın istifade etmesi şart” sözlerini kullandı.
“Sanayinin Dijital Dönüşümü Yol Haritası’nı hazırladık ve ilan edeceğiz”
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Kacır, konuşmasında Türkiye endüstrisinin dijital dönüşümü için ilerleyen periyotta gerçekleştirecekleri çalışmaları bir çerçeveye oturtabilmek ismine Endüstrinin Dijital Dönüşümü Yol Haritası’nı hazırladıklarını ve yakın vakitte duyuracaklarını belirterek, “Bu yol haritasının merkezinde de bir arada iş yapma kültürünü gerçekleştirmek için rekabet öncesi iş birliği merkezleri olacak. Olağan firmalarımızın dijital dönüşümü ile ortaya çıkan pazarı ve datayı en uygun biçimde kıymetlendirmek bir başka önceliğimiz. İşte bu sebeple ülkemizde cari açığı yüksek olan yahut gelecek yıllarda gereksinim duyacağımız yüksek teknoloji eserlerini yerli olarak üretmek üzere hayata geçirdiğimiz Teknoloji Odaklı Sanayi Atılımı Programı’nda dijital dönüşüm alanında davete çıktık” dedi.
“50 milyar cari açık verdiğimiz 919 eseri bir an evvel yerli ve ulusal formda üretmeyi hedefliyoruz”
ASO Lideri Özdebir’in Türkiye’nin kıymetli handikaplarından biri olan ihracatın içinde ithalatın hissesi olduğunu hatırlattığına vurgu yapan Kacır, “Bu sahiden Türkiye’de yapısal olarak üzerine gitmemiz gereken bir husus. Orta mallarının yerlileşmesi, bakanlık olarak da öncelikli çalışma alanlarımızdan birisi. Bu Teknoloji Odaklı Sanayi Atağı Programı’nda aslında en temel kazanımlarımızdan birisi bu olacak. Teknoloji Odaklı Sanayi Atağı Programı için Türkiye’nin yüksek seviyede ithal ettiği, yüksek seviyede cari açık verdiğimiz ve teknoloji düzeyi yüksek 919 eseri belirledik. Binlerce eseri eledik ve 919 öncelikli eseri belirledik. Bu eserler, yıllık 60 milyar dolar ithalatımız olan ve 50 milyar dolar cari açık verdiğimiz eserler. Gayemiz bu eserlerde bir an önce yerli ve ulusal üretimi gerçekleştirmek. Bu eser listesine ek olarak hali hazırda yüksek seviyede ithal etmediğimiz fakat teknolojik gelişmeler nedeniyle muhtemelen bugün yatırımlarımızı gerçekleştirmezsek 5 yıl içinde bu listelerde en üst sıralarda göreceğimizi geleceğin teknoloji alanlarını da bu listelere ek ettik. Bütün bu alanlara yönelik birinci sefer Araştırma-Geliştirme ve yatırım teşviklerimizi, KOBİ takviyelerimizi tek pencereden yatırımcılarımıza sunmaya başladık” diye konuştu.
“Yüksek verimlilik, Türkiye’ye yüksek rekabet gücü kazandıracak. Yüksek rekabet gücü yüksek ihracat kazandıracak. Yüksek ihracat Türkiye’ye aydınlık yarınları getirecek”
Kacır, konuşmasına şöyle devam etti:
“Yüksek verimlilik, Türkiye’ye yüksek rekabet gücü kazandıracak. Yüksek rekabet gücü yüksek ihracat kazandıracak. Yüksek ihracat Türkiye’ye aydınlık yarınları getirecek, sürdürülebilir güçlü büyümeyi getirecek ve toplumsal refahın artması sonucunu getirecek. Bugünün ekonomik yaklaşımlarının temelinde sanayicimiz, girişimcimiz, işçimiz, üretim ve ihracat var. Daima birlikte ülkemiz için çalışacağız. 2022, Türkiye’nin yılı olsun. 2022’nin daha fazla ürettiğimiz, daha rekabetçi ürettiğimiz ve daha katma pahalı ihracat yaptığımız bir yıl olmasını umuyorum.”
