Taliban’ın Afganistan’da güçlenmesinin akabinde ülkede başlayan göç Türkiye’ye de yansıdı. İran ve Van üzerinden Türkiye’ye kaçak yollarla giriş …
Taliban’ın Afganistan’da güçlenmesinin akabinde ülkede başlayan göç Türkiye’ye de yansıdı. İran ve Van üzerinden Türkiye’ye kaçak yollarla giriş yapan Afgan göçmen sayısı, her geçen gün artıyor. Yetkililer, İran ve Irak sonlarında güvenlik duvarı ve devriye yolu çalışmalarının yapıldığını aktarsa da sistemsiz Afgan göçmenlerin Türkiye’ye geçişi devam ediyor.
Yol uzunluğu göçmen
Milliyet’ten Çiğdem Yılmaz; Taliban göçünün izini sürmek için evvelki gün Van’daydı. Lokal kaynaklardan, artan güvenlik tedbirleri nedeniyle kaçak geçişlerin gece saatlerinde yapılmaya başladığını öğrenir öğrenmez, kaçakçıların yeni geçiş güzergahı Bitlis Tatvan’a gerçek yola çıktık. Yol boyunca sık sık 3’er 4’er kişilik göçmen kümeleriyle karşılaştık. Tatvan, sıcağın altında saatlerce yürüdüklerine tanıklık ettiğimiz göçmenlerin bekleme durağıymış.
Dikkat çekmemek için toplu gelmediklerini ve kümeler halinde gelip Tatvan’da toplandıklarını söyleyen göçmenlerin, ilçede “eski otogar” denen alanda bir ortaya geldiklerine tanıklık ettik. “Rahva Düzlüğü” denen yerde bulunan bir alt geçitte ise ortalarında bayan ve çocukların da olduğu yaklaşık 200 kişilik kümenin gizlendiğini gördük. “Ne getireceği aşikâr olmayan hoş yarınlara” yazılı duvarın önünde soluklanan Afgan gençler, Ankara, İstanbul, Konya üzere vilayetlere insan kaçakçıları aracılığıyla gönderilmeyi bekliyordu.
’18 gündür yoldayız’
Günler süren şiddetli yolcuklarının akabinde Türkiye’ye kaçak yollar giriş yapan göçmenlerin genel geliş sebebi ise ekonomik mahrumluk ve can güvenliği. Afgan göçmenler ekseriyetle işsizlik ve Taliban’ın bölgedeki gücünün artması sonrası Türkiye’ye yanlışsız yola çıktıklarını anlattılar. 27 yaşındaki Muhammed Yusuf, İstanbul’daki tanıdıklarından haber bekliyor. Yusuf, “Afganistan’da iş yok. Türkiye’ye de çalışmak için geldim. 18 gündür yoldayız. İstanbul’a gitmek istiyorum. İstanbul’da tanıdıklarımız var. Para kazanırsam ailemi de yanıma alacağım. Artık benimle gelemezlerdi. Yollar çok berbat, polis arkadaşlarımızı yakaladı. Bir yandan açlık bir yandan da Taliban var. Ölmek istemiyoruz” dedi.
‘İstanbul’a gideceğim’
Gerisinde ailesini bırakan Mustafa Hani (20) de 25 gündür yolda olduklarını söyledi. “Afganistan’da savaş var, iş yok” diyen Hani de Taliban’dan kaçtığını vurgularken “Taliban da asker olmamızı istiyor. Olmazsak kellemizi kesiyor. Biz de kaçıp geldik. İstanbul’a gideceğim, orada çalıp sonra da ailemi yanıma alacağım. Ailemi geride bırakmak zorunda kaldım. Biraz para biriktirdikten sonra Avrupa’ya gideceğim” dedi. Altı yıl evvel de Türkiye’ye gelen ve 2 yıl çalıştıktan tekrar Afganistan’a dönen Muhammed Arif (31), Konya’ya gidecek. Daha evvel Konya’da Afgan lokantasında çalıştığını belirten Arif, “Para biriktirince de ailemi yanıma alacağım. Konya’da çalıştığı Afgan lokantasına gideceğim” dedi.
‘Ölmek istemiyorum’
Afganistan’dan Taliban’ın askeri olmamak için kaçtığını söyleyen 15 yaşındaki Beşir Ahmet, eline silah almak istemediğini söyledi:
“Taliban’dan kaçtık. Orada kalsaydık onların askeri olacaktık. Olmasak bizi öldürürlerdi. Biz de Türkiye’ye geldik. Burada çalışmak istiyoruz. 18 gündür yürüyoruz. Sıcakta sıkıntı oluyor, yürümekten ayaklarımızın altı su topladı. Ülkemi seviyorum lakin savaştan kaçıyorum. Okumak istiyorum, elime silah almak istemiyorum.”
Hoş yarınlara…
“Ne getireceği belirli olmayan hoş yarınlara” yazılı duvarın önünde soluklanan Afgan gençler, insan kaçakçılarının kendilerini Ankara, İstanbul, Konya’ya göndermelerini bekliyor.
Kaçarken ölüyorlar
Rahva Düzlüğü’nde bekleyen göçmenlerden 20 yaşındaki Rahmi Muhammed, aralıksız 30 saat yürüdükten sonra buraya ulaştıklarını anlattı ve şunları dedi: “Bizim ülkede her gün Taliban insanları öldürüyor. Her gün savaş var. İş yok. Biz de bundan ötürü Türkiye’ye geldik. Yaşamak istiyoruz. Aralıksız 30 saaten fazla müddettir yürüyerek buraya ulaştık. Yolda hayatını kaybeden bayanlar oldu. 20 yaşındayım kendimi bildim bileli ülkemde savaş var. Huzur yok. Artık hayatımı kurtarmak istiyorum.”
‘1000 dolar verdik’
Yeni hayat umuduyla yola çıkan Abdulkayum Nesim (28) ise şunları söyledi:
“Dört gün boyunca aç kaldık. Gelmekten diğer bahtım da yok. Buraya gelirken de kaçakçılara bin dolar verdik. Bütün paramız gitti. Yalnızca çalışıp para kazanmak istiyoruz. Afganistan’da iş yok, savaş var. 25 gündür yürüyoruz ve dışarıda yattık. Ülkemizdeki savaş bitene kadar gidemeyiz. İnşallah bir gün savaşlar biter konutumuza döneriz. Ben de ardımda ailemi bıraktım. Bırakmasam tahminen de Taliban’a asker olacaktım. Artık savaşlardan bıktık. Savaş değil, barış istiyoruz.”
