Türkiye’de yaşayan sığınmacılara yönelik yapılan araştırmada, sığınmacı erkeklerin ruhsal sıhhatle ilgili farkındalığının sığınmacı bayanlara …
Türkiye’de yaşayan sığınmacılara yönelik yapılan araştırmada, sığınmacı erkeklerin ruhsal sıhhatle ilgili farkındalığının sığınmacı bayanlara nazaran daha düşük olduğu belirlendi.
Hollanda Dışişleri Bakanlığı’nın dayanağıyla yürütülen “Türkiye’de Yaşayan Sığınmacıların Akıl-Ruh Sıhhati ve Psiko-Sosyal Dayanak Farkındalığını Arttırma Projesi” kapsamında yapılan gereksinim tahlili çalışmasında 937 sığınmacıyla görüşüldü. Araştırmaya nazaran, ankete katılan erkeklerin ruhsal sıhhatle ilgili farkındalıkları bayanlara kıyasla daha düşük çıktı. Proje sorumlusu Klinik Psikolog Işıl Akın, “Araştırma sonuçları dünya literatürüyle benzeri. Yani yalnızca sığınmacı erkeklerde değil dünyada erkeklerin genelinde ruhsal sıkıntılara dair farkındalık düşük. Erkekler ruhsal bir sıhhat sıkıntısıyla boğuştuklarını fark edemiyor. Zira erkekler ‘zayıf ve güçsüz görünmemeliyim” diye rastgele birine rahatsızlığını yahut kederini anlatmaktan çekinebiliyor. Pekala bu his ve kasvetleri gösteremeyince ne oluyor, bu bireyler içine kapanabiliyor ya da bu meseleler fizyolojik kasvetler olarak kendini gösteriyor” dedi.
Işıl Akın, araştırma sonuçlarına nazaran, eğitim düzeyi düşük olanlarda ruhsal problemlerin kendini göstermesine ait farkındalığın düştüğüne dikkat çekti ve ekledi:
“Böyle bir durumda bu bireylerde ruhsal sıhhat hizmeti almaya dair bir farkındalık da oluşmuyor. Ayrıyeten araştırmamız kendisi ya da etrafında daha evvel ruhsal sıhhat hizmeti almamış olanların, ruhsal sıhhate ve fonksiyonel baş etme tekniklerine dair daha az farkındalık sahibi oldukları ve bu nedenle bu prosedürleri daha az kullandıkları görülüyor.”
Klinik Psikolog Işıl Akın, “Normal hayatımızda daima baş ağrıları, iştahsızlık, yeme bozuklukları, uyku düzensizlikleri ve gibisi kasvetler yaşadığımızda doktora gidip tahlil bulmaya çalışabiliyoruz. Fakat husus ruhsal sıhhate gelince yardım istemekte zorlanılabiliyor. Halbuki bu badirelerin ruhsal ve fizyolojik rahatsızlıklara dönüşmemesi için yardım alınmalı” dedi. Projenin çıkış noktasını sığınmacıların ruhsal sıhhat sıkıntılarıyla ilgili farkındalıklarının artırılması ve takviye hizmetlerine nasıl erişebilecekleri konusunda dayanak verilmesi olarak anlatan Akın, “Suriye’den başlayan kitlesel göçün üzerinden 10 yıl geçti ve bu süreç içerisinde Suriyeli sığınmacıların başta travma sonrası gerilim bozukluğu olmak üzere pek çok ruhsal sorun yaşadığını alanda yürütülen çalışmalar bize gösteriyor. Özelllikle lisan bariyerinin getirdiği zorlukların, toplumsal ahenk süreçlerini de etkilediğini ve bunun da beraberinde kimi ruhsal zahmetler getirdiğini görüyoruz. Farklı yaş kümelerinde (çocuklar, ergenler, yetişkinler) ve bayan ve erkeklerde his durum ve anksiyete üzere bozukluklar görülebiliyor. SGDD-ASAM olarak yürüttüğümüz bu proje ile sığınmacıların ruhsal sıhhat ve bu alandaki hizmetler konusunda farkındalıklarını artırmayı hedefliyoruz. Yaptığımız bu araştırma ile de alandaki gereksinimleri daha net ortaya koymuş olduk” değerlendirmesini yaptı.
Akın, proje kapsamında ayrıyeten broşür ve görüntüler hazırlanacağını; toplumsal medya bilgilendirmeleri ve seminerlerin düzenleneceğini söyledi. Başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere projenin kapsadığı 8 vilayette sığınmacı kümelerin iştirakiyle ruhsal sıhhate dair farkındalık arttırmaya yönelik küme çalışması gerçekleştirileceğini belirten Akın, proje kapsamında çalışmaların mahallî idarelere, akademik kurumlara ve sivil toplum kurumlarına aktarıldığını ve sığınmacılarla bu kurumları bir ortaya getiren paneller düzenleyeceklerini kaydetti.
Bu araştırma kapsamında, Adana, Ankara, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Konya, Samsun ve Şanlıurfa’da toplam 937 bireyle görüşüldü. Ankete katılan ve 80 soruya karşılık veren sığınmacıların yüzde 87,1’i 25-59 yaş aralığında. Yüzde 9,6’sı 18-24 ve yüzde 3,3’ü 60 yaş ve üzeri bireylerden oluştu.
