Samsun’da 11 yıldır tip-1 diyabet (şeker hastalığı) ile hayatını sürdüren Dr. Zahide Yavuz, kendi hastalığının zorluklarından yola çıkarak …
Samsun’da 11 yıldır tip-1 diyabet (şeker hastalığı) ile hayatını sürdüren Dr. Zahide Yavuz, kendi hastalığının zorluklarından yola çıkarak kendisi üzere tip-1 diyabet hastası olan minik vücutlara ulaşmak için Vezirköprü İlçe Sıhhat Müdürlüğü ile birlikte çalışma başlattı. İlçede şeker hastası tespit edilen 12 çocuğa ’şeker ölçüm sensörü’ takıldı. Maliyeti yüksek olan aygıta kavuşan çocuklar artık daha fazla sosyalleşecek ve canları acımayacak.
Tip-1 diyabet (İnsülin hormonunun mutlak eksikliğine bağlı olarak meydana gelen şeker hastalığı) ile gayret eden çocukların kan şekerlerini denetim altında tutmak için daima şeker seviyelerinin ölçülmesi gerekiyor. Bunun için ’şeker ölçüm sensörü’ olmayan çocuklar günde 10 defa parmaklarını delerek ölçüm yapmak zorunda kalıyor. Bu durumdan ötürü çocukların hem canı acıyor hem de korkmalarını sebep oluyor. Yaşı daha küçük olan şeker hastası çocuklar daima aile nezaretinde tutulması gerekiyor. Şeker seviyesinin yükselmesi yahut inmesinden kaynaklanan hayati tehlikelere karşı ise aileler ve şeker hastası çocuklar sosyalleşemiyor. Aygıtın 1 yıllık maliyetinin 15 bin TL olmasından ötürü maddi düşüncede olan aileler sensörü temin etmekte zahmet çekiyor.
Şeker Üzere Çocuklar Projesi
Sıhhat Bakanlığı Samsun Vezirköprü İlçe Sıhhat Müdürlüğü’nde misyon yapan Dr. Zahide Yavuz ise 11 yıldır tip-1 diyabet hastalığı ile hayatını devam ettiriyor. Kendi yaşadığı zorluklardan yola çıkarak Vezirköprü İlçe Sıhhat Müdürü Dr. Mehmet Fatih Karabağ ile ’Şeker Üzere Çocuklar Projesi’ni başlatan Dr. Zahide Yavuz, ilçede şeker hastası çocuklara ulaşmak için kolları sıvadı. Bu kapsamda Aile Doktoru Dr. Orhan Aydoğdu’nun katkılarıyla 12 çocuğa ulaşıldı. Sensör takılmayan çocuklarda yapılan klinik araştırmalar sonucunda vaktinde insülin tedavisi uygulanmayan çocuklarda kimi diş eti sorunu ve diğer sıhhat meseleleri ortaya çıktı. Sensör bulmak için bağışçı arayan müdürlük sonunda aradığı bağışçılara ulaşarak çocuklara memnunluğu yaşattı.
Birçok şeker hastası çocuğa umut oldu
Sensörün getirdiği kolaylıklardan bahseden Dr. Zahide Yavuz, “Kendim tip-1 diyabetli olduğum için bu için zorluklarını biliyorum. Tip-1 diyabetli çocuklar ve aileler ne kahırlarla karışılabilirler, hangi etaptan geçecekler bunları hepsini yaşadığım için hastaları daha uygun anlayabiliyorum. Projemizin kaynağı da benim pompa almış olmam oldu. Bu pompayı daima yanımda taşıdığım için herkes artık beni tanıyor. Vezirköprü İlçe Sıhhat Müdürümüz Dr. Mehmet Fatih Karabağ’ın da bu aygıt dikkatini çekti. Sonrasında ise sanki Vezirköprü’de tip-1 diyabetli çocuk var mı varsa sıhhat durumları nasıl şeker ölçümü yapabiliyorlar mı diye merak ettik. Araştırma yaptık ve Vezirköprü’de 18 yaş altı çocukları tespit ettik. Toplam 12 çocuğumuzun aileleri ile tek tek görüştük. 2021 yılın Şubat ayında kolları sıvadık ve çalışmaya başladık. Bu süreçte çocuklara ve ailelere hakikat bilgileri anlattık. Sensör teknolojisini anlattık. Bir çocuk okula gidiyor ve şekeri derste ölçmesi gerekiyor. Tahminen o an arkadaşlarında utanıyor ve derste şekeri ölçmek istemiyor. Bu durumda şekerin daima düşük yahut yüksek seyretmesi organ hasarlarına sebep olabiliyor. Toplumsal hayatta biz sensörle birlikte biz havuza girebiliyoruz, istediğimiz her türlü sporu yapabiliyoruz” dedi.
Şeker üzere proje
Proje süreci hakkında bilgi veren Dr. Yavuz, “Bütün çocuklara sensör takmak istedik ama bu noktada önümüze maddi pürüzler çıktı. Zira bizim çocuklara almak istediğimiz şeker ölçüm sensörünün 1 yıllık maliyeti yaklaşık 15 bin TL’dir. Bu da birçok ailenin bütçesini aşan bir ölçüdür. Biz yeniden de çocuklara sensör takılmasını istediğimiz için pes etmedik, vazgeçmedik ve bağışçı arama yoluna gittik. Şeker üzere çocuklar isimli bir proje yapmak istedik. Birinci olarak Vilayet Sıhhat Müdürümüz Muhammet Ali Oruç ile görüştük. Projemize gönülden dayanak verdi. Vezirköprü Kaymakamımız Kudret Kurnaz beyefendi takviye verdi. Vezirköprü Toplumsal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı sayesinde biz çocuklarımıza sensör temin edebildik. Hem de 1 yıllık masrafını karşıladı. Daha sonrasında Vezirköprü Ticaret ve Sanayi Odası Liderimiz Abdülkadir Fişekçi ile görüştük. Onlardan da yardım talep ettik. Onlar da 2 çocuğumuza sensör aldı. Hâlâ sensör bekleyen çocuklarımız var. Bunun için hayırsever vatandaşlardan yardım bekliyoruz” diye konuştu.
“Taktığımız sensör hayat kurtarıcı olabiliyor”
Bu kapsamda 13 yaşındaki Rahman Dinç’e sensör takıldı. Hastaların tespiti ve sıhhat durumlarının tertipli denetim edilmesi noktasında ağır bir çalışma gösteren Samsun Aile Tabipleri Derneği Lideri Dr. Orhan Aydoğdu ise “Rahman, bizim ilçemizde tespit ettiğimiz 12 diyabet hastası çocuktan bir adedidir. Bize geldiğinde şeker ölçümleri çok sağlıklı değildi. Biz kendisine ve başka arkadaşlara verdiğimiz eğitimle işi ilerletmeye çalıştık. Şu anda Rahman’a bir sensör uygulaması yaptık. Rahman’ın olağanda günde 8-10 kere parmakları delinerek şeker ölçümü yapılmak zorundaydı. Koluna taktığımız aygıt ile günde yaklaşık 300 sefer şekeri ölçülüyor. Bu sensörün telefona göndermiş olduğu bir grup alarmlar ile şekeri yükselme yahut düşme eğiliminde olduğunu görebiliyoruz. Tıpkı uygulama Rahman’ın durumunu internet kontağı ile bir yakını tarafından takip edilebiliyor. Şeker hastalarında gördüğümüz şekerin çok yükselmesi ya da çok düşmesi çocuklar için tehlikeli olabiliyor. Örneğin Rahman bahçede top oynarken şekeri düştüğünde babası çalıştığı iş yerinden bunu fark ederek yakınındaki bireylere ona ulaşmasını söyleyebilir. Bu manada taktığımız sensör hayat kurtarıcı olabiliyor. Sensörün tıpkı vakit bir kullanım kolaylığı var. Rahman’ın bu sensör kolundayken top oynayabilir, okula gidilebilir. Olağanda bu çocukların okula şeker ölçüm aygıtlarını götürmeleri gerekiyordu. Hayat konforunu üst seviye artıran bir cihazdır” biçiminde konuştu.
