Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında en başarılı olunan alanın “sağlık sektörü” olduğunu vurgulayan Medicana International İzmir …
Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında en başarılı olunan alanın “sağlık sektörü” olduğunu vurgulayan Medicana International İzmir Hastanesi Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim-Strateji Uzmanı Sibel Sakin, üretim ve eğitim dalının sıhhat kesiminin çok gerisinde kaldığını tabir etti. Sakin, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliği karnesi değerlendirildiğinde 81 ilin ortalama skorunun 0,471 olduğunu, 43 ilin ortalama skorun altında kaldığını, Türkiye’nin en eşitlikçi ilinin ise Muğla olduğunun altını çizdi.
Birleşmiş Milletler Genel Konseyi 1977 yılında 8 Mart’ı “Kadın Hakları ve Dünya Barışı Günü” olarak ilan etti. Tüm dünyada bayanların çaba ve dayanışmasının kutlandığı gün olarak kabul edilen 8 Mart, insan hakları ve temel özgürlükler bağlamında, her türlü ayrımcılığın reddedildiği bir tarih olarak da ön plana çıktı. Medicana International İzmir Hastanesi Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim-Strateji Uzmanı Sibel Sakin, bayan ve insan haklarının birbirinden başka tutulamayacağını, “kadın hakları” diye bir tabirin ise yersiz olduğunu belirtti. Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında en başarılı olunan alanın “sağlık sektörü” olduğunu kaydeden Sakin, üretim ve eğitim bölümünün sıhhat dalının çok gerisinde kaldığını söyledi. Sakin, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliği karnesi değerlendirildiğinde 81 ilin ortalama skorunun 0,471 olduğunu, 43 ilin ortalama skorun altında kaldığını ve Türkiye’nin en eşitlikçi ilinin ise Muğla olduğunu söz etti.
Türkiye’nin en başarılı olduğu alan sağlık
Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında global pozisyonu değerlendirildiğinde, G-20 ülkeleri ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi’ndeki 2019 performanslarına ilişkin bilgilerine nazaran en başarılı olduğu alanın, sıhhat bölümü olduğunu belirten Dingin, “Dünya İktisat Forumu Global Cinsiyet Eşitliği Raporu 2020 TEPAV datalarına nazaran, Türkiye’nin G-20 ülkelerinin performansına yaklaşması için bayanların iş gücüne iştirakini destekleyecek siyasetlere öncelik vermesi gerekiyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı İnsani Gelişme Raporu (1990-2018) ve Dünya İktisat Forumu Global Cinsiyet Eşitliği Raporu (2006-2020) incelendiğinde memleketler arası endekslerdeki durumumuz, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik atması gereken yeni adımların olduğunu gösteriyor. Bilhassa üretim faaliyetlerine iştirak alanı öncelikli alan olarak öne çıkıyor, ikincil alan eğitim iken sıhhat göstergelerinde görece düzgün bir performansımız var” diye konuştu.
“Toplumsal cinsiyet eşitliğinde sınıfta kaldık”
Toplumsal cinsiyet eşitliğini desteklemeye yönelik siyasetlerin tasarımı kademesinde Türkiye’nin 81 ilinin toplumsal cinsiyet eşitliği açısından birbirlerinden çok farklı performanslara sahip olduğunu ve 2014 yılından itibaren TEPAV tarafından ikişer yıllık nizamlı aralıklarla “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi” çalışmaları gerçekleştirilmeye başladığını vurgulayan Dingin, “81 vilayette Türkiye’nin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi değerlendirildiğinde, 81 ilin ortalama skorunun 0,471 olduğunu görüyoruz. Türkiye’nin 43 ili, Türkiye’nin ortalama bedelinden daha düşük bir toplumsal cinsiyet eşitliği performansına sahipken, 38 ilin Türkiye’nin ortalama bedelinden daha uygun bir pahaya sahip olduğu anlaşılıyor. Türkiye’nin en eşitlikçi ili 0,542 kıymeti ile Muğla olurken, ikinci sırayı 0,532 bedeli ile İzmir ve üçüncü sırayı da 0,531 ile Yalova almaktadır” tabirlerini kullandı.
Bayanların yüzde 11,3 çalışıyor
TEPAV tarafından yapılan çalışmalara nazaran Türkiye’de cinsiyetlere nazaran çalışan nüfusun ortalama oranının bayanlarda yüzde 11,3, erkeklerde ise yüzde 28,8 olduğunun altını çizen İdare ve Strateji Uzmanı Sibel Dingin, “Ekim 2019 SGK bilgileri değerlendirildiğinde bayanların yüzde 76’si hizmet bölümünde, yüzde 20’si imalat, yüzde 2’si inşaat yüzde 1’i tarım ve başka alanında istihdam edilmekte. Bayanların işgücü piyasasındaki iştiraki hala düşük seviyededir. Bu durumu geliştirmek için bayanların toplumdaki rollerine ait klasik fikirler, bayanların düşük eğitim seviyesi, çocuk, özürlü ve yaşlı bakım imkanlarının yetersizliği ve düşük seviyeli işlerde ödenen düşük fiyatlara geliştirilmelidir” kelamlarına yer verdi.
Covıd-19 mesken işi paylaşımını artırdı
2019 yılı sonlarında ortaya çıkan Covid-19 salgınının acil sıhhat krizi olmasının ötesinde global bir değişime yol açtığının altını çizen Sakin, “Çoğu gelişmiş ülkede bayanların iş gücüne iştiraki erkeklere yakın ya da eşit olsa dahi yemek yapma, paklık üzere mesken işleri ve çocuk bakımı bayanların sorumluluğundadır. Münasebetiyle COVID-19 bayanların mesleklerinden kaynaklı iş yükünü daha da artırdı” diye konuştu. Dingin, pandeminin ekonomik tesirlerinin toplumsal cinsiyet eşitsizliğini artıracağına dair görüşler yaygın olmasına rağmen konutta daha eşit bir iş kısmının, çocuk bakımının ortak sorumluluk alanı haline gelmesi, toplumsal normlarda ve rol modellerdeki değişiklilerle birlikte toplumsal cinsiyet eşitliğini artırma durumunun da yaşandığını belirterek şöyle devam etti: “Salgın nedeniyle erkeklerin çocuklarla vakit geçirme ve konut işlerine yardım etme imkânları arttı. Ayrıyeten erkeğin mesken işlerine daha fazla iştiraki, bayanların işgücü piyasasına iştirakini teşvik edeceğinden bu durumun bayanların iktisada katkıları üzerinde kıymetli tesirleri vardır. Meskenden çalışma bayan ve erkek ortasında aile sorumluluğunun daha yeterli paylaşılmasına imkân sağlayabilir.”
