Türkiye Karadeniz’de yeni keşiflerle birlikte dünyanın güç üssü haline geliyor. Güç İktisadı Derneği eski Lideri ve Boğaziçi Üniversitesi Rektör …
Türkiye Karadeniz’de yeni keşiflerle birlikte dünyanın güç üssü haline geliyor. Güç İktisadı Derneği eski Lideri ve Boğaziçi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, yeni doğalgaz keşfiyle birlikte Türkiye’nin 540 milyar metreküp doğalgaz rezervine ulaştığını belirterek “Türkiye, artık milletlerarası doğalgaz piyasasında oyunu değiştirecek, oyun kurucu güce sahip oluyor” dedi. Rusya doğalgazının TürkAkım ile Azerbaycan doğalgazının da TANAP ile Türkiye üzerinden Avrupa’ya iletildiğini hatırlatan Kumbaroğlu, “TANAP da TürkAkım da Türk gazı değil. Artık Türkiye’nin kendi gazı, denkleme eklenecek” tabirlerini kullandı.
Bulunan gaz ölçüsünün ekonomik pahasını de kıymetlendiren Kumbaroğlu, “405 milyar metreküp bulunduğunda Memleketler arası Güç Ajansı, 80 milyar dolarlık bir hesap yapmıştı. Buna yaklaşık dörtte biri kadar bir ölçü daha eklendi. Gaz fiyatlarının gelişimine bağlı olarak değişmekle birlikte, yaklaşık 100 milyar dolarlık bir pasta ortaya çıktı. Gaz fiyatlarına nazaran 80 ila 100 milyar dolarlık bir bedelden bahsedebiliriz” diye konuştu. Türkiye’nin yıllık 50 milyar metreküp doğalgaz kullandığını lisana getiren Kumbaroğlu, rezerv ölçüsünün 10-11 yıl Türkiye’ye yetebileceğini de söyledi.
‘AL YA DA ÖDE’ MUKAVELELERİ BİTİYOR
Bulunan rezervler ile doğalgaz alımındaki uzun vadeli mukavelelere gerek kalmayacağına da dikkat çeken Kumbaroğlu şunları kaydetti: Uzun vadeli, 20-25 yıllık kontratlar, önümüzdeki yıllarda teker teker vadesini dolduracak. Tam bu noktada da Karadeniz’den gelen gaz, sisteme verilmeye başlanacak. Bu da Türkiye’nin elinde çok değerli bir güç olacak. Bu rekabetçi ortamda fiyatlar aşağıya inecek.
Gaz alımlarında gündeme gelen ve uzun yıllardır tartışılan ‘al ya da öde’ müeyyidelerinin de sonunun geldiğini vurgulayan Kumbaroğlu, “Al ya da öde’ muahedesini bundan sonra hiç kimse Türkiye’ye dayatamaz. Kimse bunu kabul etmez. Kimseye mecbur değiliz, çok şükür artık kendi gazımız var” değerlendirmesinde bulundu.
YENİ MUŞTULAR GELECEK
Yeni muştular geleceğine de işaret eden Kumbaroğlu, “Sakarya gaz alanında çok önemli bir potansiyel var. Sondajlar, araştırmalar devam ettikçe bunun devamının geleceğini düşünüyorum. Sakarya gaz alanının daha yaklaşık yüzde 20’sinin sismik taraması yapıldı. Doğalgaz ve petrolde muştular devam edecek. Karadeniz’den, Akdeniz’den, Trakya’dan, Güneydoğu Anadolu’dan da muştular gelecek” diye konuştu.
GÖZLER YAVUZ’DA
Karadeniz’deki yeni keşfin akabinde gözler Mersin’in Silifke ilçesine bağlı Taşucu Mahallesi açıklarında demirleyen Yavuz sondaj gemisine çevrildi. Kıyıya yaklaşık 500 metre uzaklıkta demirleyen Yavuz, bir sonraki vazifesine hazırlık, bakım ve ikmal süreçlerini sürdürüyor. Altıncı kuşak ultra derin deniz sondaj gemisi Yavuz, hazırlık, bakım ve ikmal süreçlerini tamamladıktan sonra yeni vazife yerine hareket edecek.
GAZ İTHALATI 5-6 MİLYAR DOLAR AZALACAK
Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Lideri Yaşar Arslan gazın 2023 ve sonrasında meskenlere dağıtımına başlanacağını dikkat çekerek, “Üretilecek olan yerli doğalgazla, konutların 8-9 yıllık talebi karşılanabilecektir. Amasra-1 ve Tuna-1 kuyularından yıllık 20 milyar metreküp civarında doğalgaz üretilmesi durumunda, Türkiye’nin yıllık doğalgaz ithalat faturası yaklaşık 5-6 milyar dolar azalacaktır” dedi.
ÜÇ ADIMDA KONUTLARA GİDECEK
Türkiye’nin doğalgazının, 2023 yılında Zonguldak Filyos’tan karaya çıkarılması ve konutlara ulaştırılması için çalışmalar devam ediyor. Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı (TPAO) tarafından hazırlanan yol haritası çerçevesinde, gazı karaya ulaştıracak proje üç başka kısımdan oluşacak. Bu kapsamda, entegre projenin birinci kısmındaki denizaltı doğalgaz üretim tesisleri Türkiye Münhasır Ekonomik Bölgesi’nde, ikinci kısmındaki kara doğalgaz işletme tesisi Filyos Sanayi Bölgesi’nde kurulacak. Her iki üniteyi bağlayacak üçüncü kısmı oluşturan doğalgaz nakil sınırları ise deniz ve karada inşa edilecek. Toplam üç kısımdan oluşan proje için 780 milyon lira yatırım yapılacak. Denizaltı üretim tesisinin bulunduğu yapı, denizin yaklaşık 2 bin 200 metre derinliğinde ve Filyos Sanayi Bölgesi’ne 155 kilometre uzaklıkta Tuna-1 bölgesinin bulunduğu noktada kurulacak. Bu sistem, 2 bin 173 kilometrelik bir alan içerisinde 30-40 üretim kuyusunu birleştirip gazın boru sınırıyla Filyos’taki gaz sürece tesisine taşınacak. Doğalgaz, burada işlenerek Boru Sınırları İle Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ) standartlarına uygun hale getirilecek.
DIŞ BASIN: ERDOĞAN TÜRKİYE’Yİ ŞAHLANDIRDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın muştusu dış basında da geniş yer aldı.
Reuters: Erdoğan, Türkiye’nin Karadeniz’de 135 milyar metreküplük ek doğalgaz keşfedildiğini açıkladı.
Associated Press: Türkiye, Karadeniz’de yeni doğalgaz bulduğunu bildirdi. Daha evvel de 405 milyar metreküp doğalgaz bulunmuştu.
Der Spiegel: Erdoğan Karadeniz’de yeni doğalgaz keşfini duyurdu.
Oslobodjenje (Bosna Hersek): Erdoğan Türkiye’yi şahlandırdı. Karadeniz’de doğalgaz keşfiyle ilgili ayrıntıları paylaştı.
Yunan Kathimerini: Türkiye, üç sondaj gemisinden ikisini kullanıyor. Her sondajdan sonra rezervlerin boyutu artıyor. Ankara; 2023’te ana şebekesine gaz pompalamayı hedefliyor.
Arab News: Gaz muştusu veren Erdoğan, ‘Bölgeden daha fazla yeterli haber gelmesini bekliyoruz’ dedi.
CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ
