Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu, tüketiciyi aldatmaya yönelik dijital reklam ve tasarımlara karşı denetimleri artırdı. Yılın ilk beş ayında uygulanan idari para cezası ise 125 milyon TL’yi aştı.
Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu’nun mayıs 65 dosya karara bağlanırken 56’sı mevzuata aykırı bulunarak toplamda 10 milyon 495 bin 800 TL idari para cezası uygulandı. Ayrıca 5 adet dosyada tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla erişim engeli tedbiri kararı verildi.
5 AYDA TOPLAM 125 MİLYON TL’LİK CEZA
Tüketicilerin karar alma süreçlerini etkileyen tasarımlar ile tüketicilerin normalde karşılaşmayacakları mal ve hizmetleri ön plana çıkarmaya yönelik reklamları masaya yatıran Reklam Kurulu, 2025 yılının ilk beş ayında aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olduğu tespit edilen 661 adet dosya hakkında durdurma cezası ile birlikte toplam 125 milyon 281 bin 151 TL idari para cezası verdi.
ÜRÜN SIRALAMALARI İLE TÜKETİCİLER YORUMLARI MERCEK ALTINA ALINDI
Kurul elektronik ticaret platformları üzerinden gerçekleştirilen mağaza takipçi sayıları, ürün favorileme/sepete ekleme, soru sorma, değerlendirme gibi internet sitesi/mobil uygulama içi özellikler ile internet siteleri üzerinden gerçekleştirilen harita uygulamalarında bulunan işletmelere ilişkin olarak tüketiciler tarafından yapılan yorumları ve uygulama mağazalarında yer verilen indirme sayıları ile yorumları incelemeye aldı.
6 FİRMAYA 3,5 MİLYON TL CEZA
Kurul, inceleme sonucu tüketicilerin satın alma davranışlarını etkilemeye yönelik söz konusu tanıtımlarda bulunan 6 firma hakkında yaklaşık 3,5 milyon TL idari para cezası ile anılan reklamları durdurma cezası verilmesine ve söz konusu internet sitelerinin erişiminin engellenmesine karar verdi.
KARANLIK TASARIMLARA İNCELEME
Bir video paylaşım sitesinde abonelik paketlerinden birisinin önceden seçili olarak gösterilmesi ve “1 ay boyunca ₺0 ödeyerek deneyin” teklifinden faydalanılması için kredi veya banka kartı bilgilerinin eklenmesinin zorunlu tutulması, mobil uygulama üzerinden sunulan “2 ay ücretsiz” seçeneği karşısında tekliften yararlanmak istemeyen tüketiciler için aynı yerde ve aynı görünümde olmaksızın yalnızca ekranın sağ üst köşesinde X çarpı işareti ile belirtilmesi gibi ticari uygulamalar da Kurul tarafından incelendi.
Sonuç olarak tüketicilerin normal şartlar altında taraf olmayacağı işlemleri yapmalarına yol açacak söz konusu ara yüz tasarımları ile abonelik paketlerinin “ücretsiz deneme” şeklinde sunulmasına karşın tüketicilerin ödeme şekillerine ilişkin bilgilerinin kaydedilmesi karanlık tasarım olarak değerlendirilerek firma hakkında söz konusu ticari uygulamaların durdurulmasına ve idari para cezası uygulanmasına karar verildi.