Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 25 Ekim 2018 tarihinde Filistin idaresi ile yapılan Güvenlik ve İş Birliği Muahedesini resmen onayladı. Resmi …
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 25 Ekim 2018 tarihinde Filistin idaresi ile yapılan Güvenlik ve İş Birliği Muahedesini resmen onayladı. Resmi Gazete’de yayımlanana kararı müstafi Amiral Cihat Yaycı’ya sorduk. Bahçeşehir Üniversitesi Denizcilik ve Küresel Stratejiler Merkezi Lideri olan Yaycı “Bu karar, her açıdan tarihi ehemmiyete sahip. Varılan mutabakat çerçevesinde Türk askeri Filistin’e gidebilir. Birebir vakitte Filistin ile yapılabilecek Deniz Yetki Muahedesi için de taban teşkil edebilir” dedi.
“FİLİSTİNLİLERİ EĞİTEBİLİRİZ”
Emekli asker “Mevcut mutabakata nazaran taraflar kendi imkanları çerçevesinde cürmü tedbire, bastırmak ve cürüm soruşturmalarını yürütmek için iş birliğinde bulunacak. Muahede Türk Kıyı Güvenlik ve Jandarma ünitelerinin Filistin’de eğitim emelli vazife yapmasını mümkün kılıyor. Benzeri biçimde Filistinli güvenlik vazifelilerinin de Türkiye’de eğitimi mümkün. İsrail’in 70 yıllık kuşatma ve Filistinlileri bütün dünyadan soyutlama siyasetlerine karşı bu uygulama güçlü bir ileti niteliği taşıyor. Filistin’e yönelik ablukayı kırma özelliği yanında Filistin halkının geleceği açısından da son derece değerli bir adım atılıyor” tabirlerini kullandı.
“DOĞALGAZ VE PETROL HAKSIZLIĞI ORTADAN KALKACAK”
Filistin ile yapılan Güvenlik ve İşbirliği muahedesinin Akdeniz’i kapsayacağını aktaran Cihat Yaycı “Bu süreç doğal olarak iki ülkenin deniz yetki muahedesini getirecek. Kıbrıs Rum idaresi ve Lübnan’ın karasularında çok büyük gaz ve petrol rezervleri var. Lübnan Münhasır Ekonomik Bölge hudutlarında yer alan Kariş bölgesi ve 9 Blok dahil bütün alanda gizli rezervlere İsrail tek başına el koyuyor. Kıbrıs Rum Bölümü ile birlikte bölge doğalgaz, gaz hidrat ve petrol yatakları açısından çok güçlü. Filistinlerin bütün bu rezervlerde hakkı var ve yok sayılıyor. Türkiye’nin Filistin ile yapacağı deniz yetki muahedesi bu ihlalleri de kıymetli ölçüde ortadan kaldıracaktır” formunda konuştu.
“GÜÇLÜ REAKSİYON, DÜNYA GÜÇ PİYASASINI KİLİTLER”
Türkiye’nin atılımının bilhassa İslam ülkeleri tarafından desteklenmesi gerektiğini kaydeden Yaycı, kelamlarını şöyle tamamladı: İsrail’deki siyasi kriz ve hükümet değişikliği süreçleri ile son devir yaşanan çatışma olayları çok kıymetli gelişmelerdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın muahedeyi imzalama ve yürürlüğe giriş takvimi bu tarafı ile de epeyce manidar. Bilhassa petrol üreticisi İslam ülkeleri, İslam İş Birliği Teşkilatı ve Arap Ligi’nin Birleşmiş Milletler (BM) seviyesinde baskın rol oynaması gerekiyor. İsrail’in Filistin’de gerçekleştirdiği işgal ve suiistimallere karşı petrol üzerinden verilecek güçlü reaksiyon bütün dünya güç piyasasını kilitleyebilir. Akabinde Türkiye’nin açtığı yoldan İsrail ablukası ve Filistin gerçeği çok öteki bir boyut kazanır.
“BARIŞIN SAĞLANMASI İÇİN DEĞERLİ BİR ADIM”
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Kudüs Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü İsmail Taşpınar da kararı kıymetlendirdi. Bu muahede ile bölgedeki denklemlerin değişeceğini söyleyen Taşpınar, şöyle dedi: Karar, uzun vakittir abluka altında olan Filistin halkına yeni bir dinamizm kazandıracak. Lakin Türkiye’nin atacağı bu adımlar bölgedeki başka ülkelerin idareleri tarafından da desteklenmeli. Bu mutabakata bölgedeki başka paydaş ülkeler de dahil edilmeli. Ayrıyeten BM’nin Filistin Devleti ve halkının güvenlik ve refahına dair almış olduğu kararlar, UNESCO üyeliği, BM’de Gözlemci Statüsü’ne sahip olması, beraberinde Milletlerarası Ceza Mahkemesine müracaat hakkı elde etmesi üzere konulardan sonra bu tıp teşebbüsler diplomatik açıdan değerli bir adım. Emsal adımların öbür bölge ülkeleri tarafından da atılması bölge barışı açısından çok kıymetli.
YILMAZ BİLGEN
