Medipol Üniversitesi Parkinson Hastalığı ve Hareket Bozuklukları Merkezi (PARMER) uzmanları, genç yaşta görülen Parkinson’a ait “Genç yaşta …
Medipol Üniversitesi Parkinson Hastalığı ve Hareket Bozuklukları Merkezi (PARMER) uzmanları, genç yaşta görülen Parkinson’a ait “Genç yaşta görülen Parkinson’da genetik yatkınlık faktörü bulunuyor. Titreme genelde birinci bulgu olarak ortaya çıkar. El ve ayakta, bazen de çenede gözlemlenebilir” dedi.
Medipol Üniversitesi Parkinson Hastalığı ve Hareket Bozuklukları Merkezi (PARMER) Nöroloji Uzmanı Dr. Başak Bolluk Kılıç, gençlerde Parkinson hastalığına neden olan faktörlere değinerek değerli açıklamalarda bulundu. Dr. Bolluk, Parkinson’un beyinde ’substansiya nigra’ denilen bir alanda yer alan ve ’dopamin’ üreten nöronların kaybedilmesi ve buna bağlı olarak bu hususun azalması sonucunda ortaya çıkan bir hastalık olduğunu belirterek, “Beyin bu hücrelerin yüzde 60 ila 80’ini kaybettiğinde hastalık bulguları ortaya çıkmaya başlar. Parkinson hastalığı toplumda binde 2 ila 3 oranında görülüyor. Lakin bu oran 70 yaş üzerine çıkıldığında yüzde 0.5 ila 2 ortasına ulaşır” dedi.
“Genç parkinson’da genetik faktörler rol oynayabilir”
Yaşlılık hastalığı olarak bilinen Parkinson’un gençlerde de görülebildiğine dikkat çeken Dr. Bolluk, kelamlarına şöyle devam etti: “Parkinson’da ortalama teşhis konulma yaşı çoklukla 60 yaş üzeridir. Hastalarının yüzde 5 ila 10’unda hastalık başlangıç yaşı 20 ile 50 ortasındadır. Genç yaşta görülen Parkinson’da genetik yatkınlık faktörü bulunuyor. Çok ender olgularda, Parkinson gibisi bulgular çocuklarda ve genç adölesanlarda da görülebilir. Ailesinde Genç Parkinson hastalığı bulunan bireyler kalıtsal risk altındalar demektir. Bu genlerin çoğunluğu çekinik (resesif) kalıtsal süreksiz özellik göstermektedir”.
“El, ayak ve çenede titremeye dikkat”
Dr. Bolluk, genç yaşta görülen Parkinson’un belirtilerini ise şu halde açıkladı: “Bulgular çabucak hemen ileri yaşta ortaya çıkan Parkinson bulgularıyla tıpkı. Hareketlerde yavaşlama, yüz mimiklerinde donuklaşma ve ’maske yüz’ diye tabir edilen görünüm, bedenin bir yanında istirahat halinde ön planda ortaya çıkan ’para sayar’ biçimde titreme, küçük adımlarla ve öne eğik olarak yürüme, yürürken bir kolun sallanmaması birinci göze çarpan belirtilerdir. Titreme genelde birinci bulgu olarak ortaya çıkmakta, el ve ayakta, bazen de çenede gözlemlenebilmektedir. Hastalar teşhis alır almaz ne kadar erken tedaviye başlarlarsa ömür kaliteleri de o oranda erkenden eskiye yakın haline döner. Son yıllarda yapılan çalışmalar Parkinson tedavisine erken başlanmasının, hastalık bulgularının ilerlemesini engellemede tesirli olduğunu göstermiştir”.
“Gençlerde daha yavaş seyrediyor”
İleri yaşlarda görülen Parkinson’a göre gençlerde hastalığın daha ölçülü ve yavaş ilerlediğinin altını çizen Dr. Bolluk, “Gençlerde, yaşlılarda görülen Parkinson bulgularından farklı olarak bunama, hafıza bozukluğu ve istikrar bozukluğu görülme oranları daha az. Genç hastalarda bazen dopamine karşılık veren ve çok beden kasılmaları ile seyreden ’Dopamine karşılık veren distoni’ diyebileceğimiz bir diğer hastalık ile başlangıç evresinde karıştırılması mümkün olabilir. Buna ek olarak genç hastalarda bazen bedende kimi ilaçların uzun vadeli kullanımına bağlı olarak ikincil olarak ortaya çıkan, bazen de geçirilmiş beyin iltihapları yahut damar tıkanıklıkları sonrasında gelişen benzeri klinik tablolar ortaya çıkabilir. Bu olgular az olup detaylı muayene bulguları yahut laboratuvar tetkikleri ile ayırt edilebilirler” sözlerini kullandı.
“Beyin piliyle tedavi sağlanabilir”
Medipol Üniversitesi Parkinson Hastalığı ve Hareket Bozuklukları Merkezi (PARMER), Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ali Zırh, gençlerde Parkinson tedavisine ait şu değerlendirmede bulundu: “Parkinson hastalığının başlangıç tedavisi ilaç tedavisidir. Bu hastalarda ilaç tedavisindeki en değerli konu tedavi müddetinin hastanın yaşına bağlı olarak çok uzun periyodik olması. Bu da uzun periyodik dopamin kullanımına bağlı istem dışı hareketler stilindeki motor yan tesirlerin ve sık açılıp kapanmaların erken periyotta karşımıza gelme ihtimalinin yüksek olması manasına gelir. Unutulmamalıdır ki bu genç hastaların hastalıklarının başındaki bu birinci yılları; etkin ömürlerini yaşadıkları, çalıştıkları ve üretken oldukları yıllarıdır. Bu kaliteli ömür seviyesini korumak ve hayat kalitesinden ödün vermemek için şayet hasta yüksek doz ilaç tedavisine gereksinim duyuyor; tedaviye kâfi karşılık alamıyorsa ve yaşı da çok genç ise beyin pili tedavisinin erken periyotta göz önünde bulundurulması gerekebilir. Hastalar ile konuşarak, karşılıklı sohbet halinde gerçekleştirdiğimiz beyin pili ameliyatlarını hastalığın saatini geri almak diye tanımlayabiliriz. Bu tedavi sayesinde bağımsız yaşayamayan, toplumsal hayattan kopan bireyler tekrar bağımsız yaşama bahtı bulabiliyor, değerli bir kısmı da mesleklerini tekrar icra edebilme talihi yakalıyor”.
