AK Parti idaresinin yeni anayasa taslağı için yaptığı son birkaç toplantıda, yürütme ve yasamanın yetkilerinin tekrar belirlenmesi üzerinde uzun …
AK Parti idaresinin yeni anayasa taslağı için yaptığı son birkaç toplantıda, yürütme ve yasamanın yetkilerinin tekrar belirlenmesi üzerinde uzun değerlendirmeler yapıldı. Muhalefetin ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’ teklifine karşılık, AK Parti ‘İyileştirilmiş Cumhurbaşkanlığı Sistemi’ ile kamuoyu önüne çıkmaya hazırlanıyor. Farklı teklifler üzerindeki tartışmalarla yürütülen çalışmaların özünü, ‘hak ve özgürlüklerin çerçevesinin genişletilmesi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin 3 yıllık uygulamasından edinilen deneyim ile, sistemin belirli istikametlerinin revize edilmesi’ oluşturuyor. Taslakla ilgili yapılan toplantılarda, ‘Cumhurbaşkanının kararname yetki çerçevesinin daha net çizilmesi, gensoru ve inanç oylamasına misal bir sistemle Meclis’in kontrol yetkisinin artırılması, kimi bakanların atanmasının ABD’deki üzere Meclis’in onayına bağlı olması, yürürlükten kaldırılan kelamlı soru önergesi sisteminin geri getirilmesi, bu kapsamda bakanların aşikâr günlerde Meclis Genel Şurasında milletvekillerinin kelamlı sorularını cevaplaması’ üzere teklifler tartışılıyor
KONTROL İÇİN GENSORU
Meclis’in kontrol yetkisini güçlendirme kapsamında gensoru uygulamasının geri getirilmesi de tartışılıyor. Bu kapsamda Bakanlar hakkında aşikâr milletvekili sayısına ulaşmak kaidesi ile gensoru önergesi verilebilecek.
AK Parti kaynakları, MHP’nin gündeme getirdiği Cumhurbaşkanı Yardımcısının seçimle gelmesi önerisi üzerinde de kıymetlendirme yapıldığını, yardımcının seçime girmesi yerine, milletvekilleri ortasından atama olursa Cumhurbaşkanı Yardımcısının bir manada milletin oyları ile seçilmiş olacağını lisana getiriyor. AK Parti kaynakları “İki Cumhurbaşkanı Yardımcısı olabilir, biri direkt atama ile gelir, başkası ise milletvekilleri ortasından görevlendirilebilir. Böylelikle, yardımcı dolaylı da olsa seçimle gelmiş olacak” değerlendirmesini yaptı.
GÜVENOYU İÇİN ÜÇ FORMÜL
Güvenoyu konusunda üç formül üzerinde duruluyor. Kabinenin tümünün birlikte güvenoyu alması, ABD sisteminde olduğu üzere yalnızca birtakım Bakanların güvenoyu alması (Milli Savunma, Adalet, İçişleri, Dışişleri gibi) ya da Bakanların tek tek güvenoyu alması. Bakanların güvenoyu alması uygulaması İran sisteminde bulunuyor. İran’da cumhurbaşkanı kabinesi Meclis onayına sunuluyor. Bakanlar tek tek güvenoyu alıyor. Kâfi oyu alamayan, bakan olarak atanamıyor.
YÜCEL KAYAOĞLU
