Araştırma şirketi Areda Survey Afganistan halkının nabzını tuttu. İnternet üzerinden gerçekleştirilen ve 1113 Afganistan vatandaşının katıldığı …
Araştırma şirketi Areda Survey Afganistan halkının nabzını tuttu. İnternet üzerinden gerçekleştirilen ve 1113 Afganistan vatandaşının katıldığı anket, yabancı ülke askerlerinin Afganistan’dan tahliye sürecinin çabucak akabinde, 2-7 Eylül tarihleri ortasında gerçekleştirildi. İştirakçilerin yüzde 50,2’sini erkekler, yüzde 49,8’ini bayanlar oluşturdu. Başşehir Kabil ile birlikte 34 yerleşim bölgesini kapsayan araştırmadan çarpıcı sonuçlar çıktı.
TÜRKİYE BEŞİNCİ TERCİHLERİ
“İmkanınız olsa Afganistan’dan göç eder misiniz” sorusuna iştirakçilerin yüzde 64,8’i “evet”, yüzde 35,2’si “hayır” yanıtı verdi. Hangi ülkeye göç etmek istedikleri sorulan iştirakçilerin karşılığı 32,3 oranında “Avrupa ülkeleri” oldu. Yüzde 17,2’si “ABD”, yüzde 13,8’i “Kanada”, yüzde 9,2’si “Avustralya”, yüzde 8,7’si “Türkiye”, yüzde 4,2’si “Rusya”, yüzde 2,9’u “Hindistan”, yüzde 2,4’ü ise “Suudi Arabistan” dedi.
“KADIN HAKLARI” DİYEN YÜZDE 3,6
Ankete katılanlar, “Afganistan’daki en değerli sorun nedir” sorusuna yüzde 22,4 oranıyla “iç savaş” karşılığını verdi. İlgili soruya verilen öbür yanıtlar şöyle: İşsizlik yüzde 21,4, güvenlik yüzde 15,2, adalet yüzde 13,1, özgürlük yüzde 9,2, iktisat yüzde 8,4, demokrasi yüzde 5,8, bayan hakları yüzde 3,6, eğitim yüzde 0,7, yolsuzluk yüzde 0,2.
HALK YABANCI ASKERE UZAKLIKLI
“ABD ve NATO ülkelerinin Afganistan’dan çekilmesini gerçek buluyor musunuz” sorusuna, vatandaşların yüzde 60,8’i “evet”, yüzde 39,2’si ise “hayır” dedi. “Hangi ülke askerinin güvenliği sağlamak için Afganistan’da bulunmasını istersiniz?” sorusuna ise iştirakçilerin yüzde 55,2’si “hiçbir ülkeden asker istemiyorum” yanıtını verdi. Ankete katılanların yüzde 22’si Türk askerini, yüzde 9,4’ü ABD, yüzde 6,4’ü Çin, yüzde 3,7’si S.Arabistan, yüzde 1,4’ü Rusya, yüzde 1,2’si İtalya, yüzde 0,7’si ise Almanya askerini istediği istikametinde görüş bildirdi.
TALİBAN’A TAKVİYE YÜZDE 47,1
İştirakçilerin yüzde 52,9’u Taliban idaresini desteklemediğini açıkladı. Yüzde 47,1’i ise Taliban idaresini desteklediğini bildirdi. “Daha düzgün bir gelecek için Taliban idaresinin hangi ülkelerle âlâ bağlar geliştirmesini istiyorsunuz” sorusuna ankete katılanların yüzde 36,3’ü “Türkiye” dedi. Yüzde 14,8’i ABD, yüzde 14,1’i Çin, yüzde 5,9’u İngiltere, yüzde 5,7’si S.Arabistan, yüzde 2’si Hindistan, yüzde 0,6’sı Japonya, yüzde 0,1’i Almanya yanıtını verdi.
ÖNDER ÜLKE TÜRKİYE
“Hangi ülkeyi sizin için dost/daha yakın hissediyorsunuz” sorusuna yüzde 29,5 oranında “Türkiye” karşılığı verildi. Türkiye’yi yüzde 17,4 ile Hindistan, yüzde 7,2 ile Japonya, yüzde 5,9 ile Çin ve S.Arabistan, yüzde 5,7 ile Almanya, yüzde 5,3 ile Pakistan izlerken; yüzde 3,5 ile ABD ise en güvenilmeyen ülke olarak öne çıktı. Araştırmada yer alan “Sizce İslam dünyasının önderi kim?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 44,1’inin yanıtı “Türkiye” oldu. Bu sıralamayı yüzde 17,1 ile Mısır, yüzde 8,5 ile Katar, yüzde 4,5 ile Birleşik Arap Emirlikleri, yüzde 4,4 ile S.Arabistan, yüzde 2,8 ile Irak, yüzde 2,7 ile İran, yüzde 2,1 ile Cezayir izledi.
İnternet kullanım oranı çok düşük
Araştırmanın künyesinde sonuçların, olağandışı gelişmeler ve ülkedeki kaos ortamından etkilenme mümkünlüğü bulunduğu söz edildi. Araştırma, Bilgisayar Takviyeli Web Anketi (CAWI) tekniğiyle gerçekleştirilirken, 39,38 milyonluk Afganistan halkının yüzde 22’lik kısmının yani yaklaşık 8.64 milyonunun internet kullanıcısı olduğu, 4,40 milyonunun toplumsal medya kullandığı bildirildi. Ülkedeki okur-yazarlık seviyesinin ise 2018’de yüzde 43,02 olduğu bilgisi verildi.
Aybike Eroğlu
