Eğitim-Bir-Sen Lideri Ali Yalçın, “2019-2020 öğretim yılında yükseköğretim hariç tüm eğitim kademelerinde toplam öğrenci sayısı 18,2 milyona …
Eğitim-Bir-Sen Lideri Ali Yalçın, “2019-2020 öğretim yılında yükseköğretim hariç tüm eğitim kademelerinde toplam öğrenci sayısı 18,2 milyona ulaşmıştır. Genel ortaöğretime 626 bin, mesleksel ve teknik ortaöğretime ise 443 bin öğrenci yeni kayıt yaptırmıştır” dedi.
Eğitim-Bir-Sen Lideri Yalçın, Memur-Sen Genel Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısıyla ‘Eğitime Bakış:2020 İzleme ve Değerlendirme’ raporunu duyurdu. Lider Yalçın, yeterli planlanmış verimli bir eğitim sistemiyle lakin toplumun olgunlaşabileceğini belirterek, “Bir toplumun adalette doruğa ulaşması, bilimde öncü olması, teknolojide yeniliklere imza atması, ekonomik düzlemde standartları yükseltmesi lakin yeterli planlanmış verimli bir eğitim sistemiyle mümkündür” tabirlerini kullandı.
Türkiye’nin 2019 yılı datalarına nazaran ne istihdamda ne eğitimde olanların oranı hâlâ en yüksek ülkesi olduğunu aktaran Yalçın, “OECD ülkelerinde 2009-2019 ortasında ne istihdamda ne eğitimde olanların oranı yüzde 18,7’den yüzde 15,2’ye; Türkiye’de ise yüzde 48,1’den yüzde 33,3’e düşmüştür” diye konuştu.
“Atama bekleyen öğretmen adayı probleminin önümüzdeki yıllarda da devam edeceği görülmektedir”
Türkiye’de misyon yapan öğretmenlerin istatistiklerini paylaşan Yalçın, şunları kaydetti:
“2019-2020 öğretim yılında 99 bini okul öncesinde, 638 bini ilköğretim kademesinde, 381 bini ortaöğretim kademesinde olmak üzere toplamda 1 milyon 118 bin öğretmen vazife yapmaktadır. Bayan öğretmen oranı yüzde 59’a yükselmiş ve artmaya devam etmektedir. Bu artışa karşın Türkiye bayan öğretmen oranı bakımından tüm kademelerde OECD ülkeleri ortasında en düşük ülkelerden biridir. OECD ülkeleri ortasında 30-49 yaş ortası öğretmen oranı en fazla olan ülke yüzde 70 ile Türkiye olup OECD ortalaması olan yüzde 54’ün epey üzerindedir. Türkiye’de 5 yıllık süreçte 197 bin civarında kontratlı öğretmen kamu okullarına atanmıştır. 2020 yılının bilgilerine nazaran yeni atanan her beş kontratlı öğretmenden ikisi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne atanmıştır. Öğretmenlik kaynağını oluşturan fakültelerin 2019-2020 öğretim yılında yeni kayıt sayısı yaklaşık 55 bin olup 2018-2019 öğretim yılı sonunda mezun olanların sayısı ise 53 bindir. 2020 KPSS eğitim bilimleri testine 440 bin kişi girmiştir. Öğretmen atama sayıları ve öğretmen adayı sayıları dikkate alındığında ‘atama bekleyen öğretmen adayı’ sıkıntısının önümüzdeki yıllarda da devam edeceği görülmektedir. Öğretmen maaşlarına bakıldığında OECD ülkelerinde genel olarak okul öncesinden ortaöğretime yanlışsız kademeler ilerledikçe öğretmen maaşları da artmaktadır. Türkiye’de ise öğretmen maaşları OECD ortalamalarından epey düşüktür. Ayrıyeten, OECD ülkelerinde kıdem arttıkça maaşlarda değerli bir artış görülürken, Türkiye’de kıdem arttıkça maaş çok az farklılaşmaktadır.”
“Dezavantajlı bölgelerde genel olarak okullaşma artırılmalı”
Eğitimde görülen problemlere ait tekliflerini de paylaşan Yalçın, şu sözlere yer verdi:
“Özellikle ortaöğretimde okullaşma oranının düşük olduğu dezavantajlı bölgelerde genel olarak okullaşma artırılmalı, özelde de kız çocuklarının okullaşmasını artırmaya öncelik veren projeler geliştirilmeli ve uygulanmalıdır. İlköğretime nazaran ortaöğretimde, kızlara nazaran erkeklerde özel eğitim alan öğrenci sayısı fazladır. Kızlara ve ortaöğretim seviyesine öncelik verilerek, özel eğitim muhtaçlığı olan çocuklara yönelik kapasite artırılmalıdır. Bilim ve Sanat Merkezleri’nde kurum başına düşen öğrenci yoğunluğu dikkate alınarak öğrenci sayısı azaltılmalı, teknik ve fiziki altyapısı güçlendirilmeli. Türkiye’de üniversiteye giriş imtihanına başvuran ve yerleşen aday sayısı ortasındaki makasın gitgide açıldığı, son sınıf seviyesinde başvuran adayların lakin üçte birinin bir programa yerleştiği, her altı adaydan fakat birinin bir lisans programına yerleştiği, yükseköğretime yerleşmedeki sıkıntılı arz talep istikrarının önemli oranda bozulduğu dikkate alınarak, yükseköğretim programları toplumsal talebi karşılayacak.”
“Lise çeşitleri ve bölgeler ortası muvaffakiyet farkı çok büyük”
Eğitimde fırsat eşitsizliğinin azaltılması ismine dezavantajlı bölgelere öncelik verilmesi gerektiğini vurgulayan Yalçın, “PISA 2018 datalarına nazaran lise cinsleri ve bölgeler ortası muvaffakiyet farkı çok büyüktür. Okullar ortası hiyerarşinin azaltıldığı bir sistemin kurulması hedeflenmeli ve bölgeler ortası eşitsizliği azaltmak için fiziki ve beşeri kaynakların dağılımında dezavantajlı bölgelere öncelik verilmelidir. Türkiye’nin özel harcamalardan kaynaklı olarak eğitimsel eşitsizliğin büyümesini engellemek, tüm çocuklara daha kaliteli ve eşit eğitim fırsatları sunmak için eğitime ayrılan kamusal kaynaklar artırılmalı ve bu kaynaklar dağıtılırken dezavantajlı bölgelere öncelik verilmelidir. Sınıf mevcudu ve öğretmen başına düşen öğrenci üzere konularda bölgeler ortası eşitsizlikleri azaltmak için yeni okul ve derslik imali ile öğretmen atamalarında dezavantajlı bölgelere daha fazla öncelik verilmelidir. Daha kaliteli bir eğitim hizmeti sunulabilmesi için öğrenci başına harcama ölçüsü 5 bin TL civarından en az 10 bin TL’ye çıkarılmalıdır” biçiminde konuştu.
