CERN’de Büyük Hadron Çarpıştırmacısı 3 yıl sonra yeniden çalıştırıldı

CERN’nin internet sitesinde yer alan yazılı açıklamada, iki proton demetinin, LHC’nin 27 kilometrelik halkası etrafında zıt yönlerde döndürülmesiyle birlikte, yeniden başlatılma sürecine girildiği bildirildi.

Bugün döndürülen demetlerin, LHC’yi yeniden faaliyete geçirmenin yanı sıra 4 yıl sürecek fiziki veri alımı sürecinin başlangıcını da temsil ettiği vurgulandı.

Açıklamada görüşlerine yer verilen LHC’nin performansından sorumlu departmanın yöneticisi Rhodri Jones, dolaşıma sokulan proton demetlerinden yüksek yoğunluklu ve enerjili çarpışmaların birkaç ay sonra görüleceğini belirterek, “İlk demetler, uzun süredir kapalı tutulan hızlandırıcıyı başarılı bir şekilde yeniden faaliyete geçirdi.” dedi.

CERN Hızlandırıcılar ve Teknoloji Direktörü Mike Lamont ise LHC’nin uzun süren bir sağlamlaştırma programının ardından artık daha yüksek enerjiyle faaliyetlerini sürdüreceği ve bundan sonraki LHC deneylerinden daha fazla verilerin çıkarılacağını kaydetti.

1998’den 2008’e kadar süren çalışmalar sonucu CERN’de kurulan ve dünyanın en büyük, en güçlü parçacık çarpıştırıcısı olarak kabul edilen Büyük Hadron Çarpıştırıcısı, İsviçre’nin Cenevre kentinin Fransa sınırı yakınlarında, 175 metre derinlik ve 27 kilometre uzunluktaki bir tünelde yer alıyor.

Doğadaki dört temel kuvvetin dışında yeni bir kuvvet olup olmadığının araştırılması için kurulan çarpıştırıcı ile yapılan son deneyde, “üst kuark” adı verilen dörtlü atom altı parçacık türü ortaya çıkarılmıştı.

CERN araştırmacıları, 2015-2018 yıllarında LHC ile yapılan Atlas deneylerindeki proton çarpışmalarında, dörtlü üst kuarkların daha önce fizik biliminde Standart Model teorisinde öngörülene yakın bir standart sapmayla gözlendiğini belirtmişti.