Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetinin akabinde yeni anayasanın nasıl yapılacağı, nelerin değişeceği tartışılıyor. MHP başkanı Devlet …
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetinin akabinde yeni anayasanın nasıl yapılacağı, nelerin değişeceği tartışılıyor. MHP başkanı Devlet Bahçeli’nin de dayanak verdiği yeni anayasa çalışmalarının çerçevesi ve husus başlıklarının şöyle olması bekleniyor: Millet iradesini yansıtacak sivil anayasa çalışmalarının 3 sacayağı olacak. Bunlar, cumhuriyet, üniter yapı ve demokrasi. Yeni anayasa çalışmaları, bu üçlüyü güçlendirecek asıllar üzerinden yürütülecek.
HAK VE ÖZGÜRLÜKLER SİSTEMATİĞİ
Yeni anayasanın hem toplumsal hem siyasi hem de hukuksal gereksinim olduğu belirtiliyor. Mevcut Anayasa’nın birçok kararının eskidiği, birtakım kararların de terk edilmiş olduğu lisana getirilirken, 21. yüzyıl şartlarına bakıldığında tüm bunların günümüz muhtaçlıklarını karşılamadığı tabir ediliyor. Bütün bunları tasfiye edebilmek için bile yeni bir anayasaya gereksinim var. Örnek olarak tabir özgürlüğü ve basın özgürlüğünün son derece geniş bir boyut ve kapsam kazanmış olmasına karşın bu hususta klasik bir anayasal tertibe sahip olduğumuz kaydediliyor. Bu manada da yeni bir hak ve özgürlükler sistematiğine gereksinim var. Mevcut Anayasa’da ekonomik kararların içerisinde planlamaya ait düzenlemeler var. Lakin bu düzenlemelerin 1961 Anayasası’nın planlama mantığıyla, o vaktin ekonomik tercihleri üzerinden anayasaya girdiğine dikkat çekilirken, bu kararların günümüz şartlarına nazaran tekrar ele alınması gerektiğine işaret ediliyor. Yeniden ‘bağımsızlık’ konusunu garanti altına alacak, bu ilkeyi milletlerarası toplumda çok daha tesirli ve güçlü, bağları teminat altına alabilecek bir bakış açısıyla tekrar değerlendirmeye alınabilecek.
YENİ ANAYASADA E-DEMOKRASİ
Yaşadığımız çağın en değerli gereksinimlerden birisinin de elektronik demokrasi olduğuna işaret ediliyor. Oy kullanma hariç şu anda hiçbir anayasal sistem içerisinde elektronik demokrasiye ait temeller yer almıyor. Münasebetiyle yeni anayasa çalışmalarında elektronik demokrasinin de tartışılabileceği ve buna ait temellerin belirlenebileceği belirtiliyor. Yeniden Türkiye Cumhuriyeti’nin üniter yapısını bozmayacak halde, mahallî idareleri güçlendirici düzenlemelerin de kıymetlendirilebileceği söz ediliyor.
KURUMLAR YİNE DÜZENLENECEK
Anayasada yer alan Anayasa Mahkemesi, Yükseköğretim Konseyi, Devlet Denetleme Konseyi, Radyo ve Televizyon Üst Heyeti üzere kurumlar yeni bir bakış açısıyla tekrar pahalandırılacak. Kimi kurumlar tekrar dizayn edilecek, kimi kurumların ise yeni anayasa da olup olmayacağı ya da nasıl olması gerektiği ele alınacak.
Sistematik bütünlüğü yok
Mevcut Anayasa’nın lisanında sorun olduğu belirtiliyor. Yeni anayasada bu durumun göz önünde bulundurulacağı, daha anlaşılır bir Türkçe’yle yazılacağı kaydediliyor. Tekrar mevcut Anayasa’nın önemli sistematik problemlerinin olduğuna dikkat çekiliyor. Anayasa 177 husustan oluşuyordu. Fakat şu anda 154 husus yürürlükte. 23 unsur ise yürürlükten kaldırıldı. Ayrıyeten Anayasa’da 21 de süreksiz husus bulunuyor. Bu manada yeni anayasa sistematik bütünlük içerisinde hazırlanacak.
Osman Özgan
