Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “HDP vekili kendince bize çevrecilik, şehircilik dersi veriyor. Biz sizin çevreciliğinizi Diyarbakır …
Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “HDP vekili kendince bize çevrecilik, şehircilik dersi veriyor. Biz sizin çevreciliğinizi Diyarbakır sokaklarında, dünya mirası Sur’un sokaklarında gördük, Şırnak’ta, Mardin’de yakıp yıktığınız tarihi yapıtlarda, bu milletin bağımsızlığının simgesi camilerimizin harap hallerinde gördük.” dedi.
Kurum, TBMM Genel Heyeti’nde, Bakanlığının 2021 yılı bütçesine ait yaptığı konuşmada, son günlerine yaklaşılan 2020 yılının dünya için bir imtihanlar ve muhasebeler yılı olduğunu belirterek yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle dünyanın sıkıntı bir devirden geçtiğini söyledi.
Özellikle gelişmiş devletlerin yaklaşık 100 yıldır etrafa, tabiata ve biyolojik çeşitliliğe verdikleri geri döndürülemez zararın sonuçlarının 2020 yılı boyunca en dramatik formda görüldüğünü söz eden Kurum, Türkiye’nin bu ülkelerin tersine, daima etrafa ve tabiatın istikrarına karşı sorumlu bir ülke olduğunu vurguladı.
“Türkiye, iklim değişikliğine ahenk ve çevreci şehircilik uygulamalarının yaygınlaştırılması noktasında birlikte idaresi daima önde tutmuştur.” diyen Kurum, kendilerinin de misyona geldikleri andan itibaren, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ruhuna uygun bir halde etraf ve şehircilik adımlarını lokal idarelerle birlikte attıklarını, istişare kanallarını daima sonuna kadar açık tuttuklarını anlattı. Kurum, “Ben bu manada 81 vilayetimize, 300’e yakın ziyarette tahlilleri tekrar birlikte ortaya koyduğumuz valilerimize, milletvekillerimize, belediye liderlerimize huzurlarınızda teşekkür ediyorum.” dedi.
“81 kentimizin her biri bizim vücudumuz, etraf ve tabiat ise bizim ruhumuzdur. Etraf ve kenti bir bütünün modülleri olarak görüyoruz.” diyen Kurum, çevreyi, millet bahçeleri, ekolojik koridorlar, iklim değişikliği hareket planları, Sıfır Atık Hareketi, yüzölçümünü her geçen gün artırdıkları doğal müdafaa alanlarını koruma edip geleceğe taşıdıklarını söyledi. Kurum, kentleri ise yeterliliğin, hoşluğun, sanatın, kültürün, sporun ve sıhhatin 81 başka merkezi olarak gördüklerini ve bu idrakle çalıştıklarını aktardı.
– “Deprem dönüşümü terörle gayret kadar önemlidir”
Medeniyetin mirası kentleri afetlere hazırlarken çalışmaların merkezine etraf hassasiyeti ve yatay kentleşmeyi koyduklarını söz eden Kurum, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“2020 yılında Elazığ, Malatya ve en son İzmir’de yıkıcı zelzeleler yaşadık. Bu zelzelelerde 158 canımızı kaybettik. Kaybettiğimiz tüm vatandaşlarımıza, Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyorum. Devletimiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, bakanlıklarımızla, TOKİ, Vilayetler Bankamızla, Jandarmamız, AFAD’ımız, UMKE’miz, Kızılayımız, tüm sivil toplum örgütlerimizle, gönüllülerimizle depremzede vatandaşlarımızın yaralarını sarmak için seferber oldu. Her üç vilayetimizde de arama kurtarma, hasar tespit ve dönüşüm çalışmalarımızı süratli bir formda başlattık. Elazığ ve Malatya’da 26 bin, İzmir’de de 5 bin olmak üzere toplam 31 bin yeni yuvamızın inşa süreçlerini süratli bir biçimde başlattık. 8 ay üzere kısa bir müddet içerisinde Elazığ ve Malatya’da 3 bin konutumuzun teslimin vatandaşlarımıza yaptık. İzmir’de de projelerimizi süratli bir halde hazırladık ve dün prestijiyle birinci ihalemizi de gerçekleştirdik. Önümüzdeki yıl hem İzmir’de hem Malatya’da hem de Elazığ’daki afetzede vatandaşlarımıza konutlarını inşallah teslim ediyor olacağız. Her vakit söz ettiğimiz üzere zelzele dönüşümü terörle çaba kadar kıymetlidir. Maalesef bugün nüfusumuzun yüzde 71’i riskli bölgelerde yaşıyor ve son 100 yılda, 80 bin vatandaşımız sarsıntılarda hayatını kaybetti. Dün Düzce’de, Kocaeli’de, Van’da ve Bingöl’de; bugün de Elazığ’da, Malatya’da, İzmir’de sarsıntılardan sonra nasıl bir, birlikte olduysak sarsıntıya hazırlık noktasında da yeniden bir ve birlikte olmak zorundayız. Sarsıntı ve kentsel dönüşüm hepimizin ortak sıkıntısıdır, siyaset üstü bir husustur.”
Devletin hesabını veremeyeceği tek kuruş, tek bir kırık akçe olmadığını vurgulayan Kurum, “17 yılda devletimizin, topladığı sarsıntı vergisinin katbekat fazlasını, zelzele bölgelerine, depremzede vatandaşlarımıza, zelzeleye hazırlık, güçlendirme, kamulaştırma, tedbir çalışmaları kapsamında harcamıştır. 1999 zelzelesinden sonra depremzede vatandaşlarımız için 80 bin kalıcı konut yapılmış, teslim edilmiştir. Cumhurbaşkanımızın, 2012 yılında, her türlü siyasi bedeli göze alarak İstanbul’da başlattığı kentsel dönüşüm seferberliğimizi ‘Türkiye’nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm’ atağıyla daha da hızlandırdık. 2012 yılından bugüne tüm ülkede 1,5 milyon konutun dönüşümünü tamamladık.” diye konuştu.
Burada ikamet eden 6 milyon vatandaşın can ve mal güvenliğini teminat altına aldıklarını tabir eden Kurum, “Yapı kontrol sistemimizle 2001 yılından bugüne 6 milyon bağımsız kısmı denetledik ve bu çerçevede 24 milyon vatandaşımızın zelzeleye güçlü konutlarda oturmasını sağladık. Burada şu konunun altını çizerek söz etmek isterim: Elazığ ve İzmir sarsıntılarında yaptığımız tespitlerde ağır hasarlı ya da yıkık binaların birçoğunun 1999 öncesi yapılmış sıhhatsiz binalar olduğunu gördük ve bu da tekrar, 99 sarsıntısı sonrasında aldığımız önlemlerin, yapı kontrol çalışmalarının bir sonucudur.” dedi.
TOKİ’nin, 18 yıl içinde ürettiği 975 bin konutta, 4 milyon vatandaşın itimat içerisinde oturduğunu tabir eden Kurum, son iki yıl içinde 80 bin konutun teslimini yaptıklarını söyledi. Kurum, “İnşallah 1 milyonuncu konutumuzu tamamlayarak 2021 yılının başında Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle anahtar teslimini yapacağız ve dünyada tahminen de birinci olacak. Bir kamu yönetimi tarafından bir milyon konutun üretimi.” diye konuştu.
Bakan Kurum, bir milletvekilinin “İstanbul’da yalnızca rant olan yerlerde kentsel dönüşüm yapılıyor” sözünün asla gerçeği yansıtmadığını söyledi. Kentsel dönüşümde önceliği arazinin pahasına nazaran değil, binanın güçsüzlüğüne nazaran belirlediklerini söz eden Kurum, “Bu kapsamda, yalnızca İstanbul’da 10 milyon metrekare büyüklüğünde 64 riskli alanda çalışıyoruz. Beyoğlu Okmeydanı, Gaziosmanpaşa, Güngören Tozkoparan, Bağcılar, Esenler, Ataşehir yeniden Üsküdar da bu alanlarda kentsel dönüşüm projeleri yürüttüğümüz projelerden yalnızca birkaçı.” değerlendirmesinde bulundu.
“Rant alanlarında kentsel dönüşüm yapıyorsunuz” diyenlerin demek ki bu alanları hiç gidip görmediğini belirten Kurum, “Biz şu anda İstanbul’da 370 bin bağımsız üniteden oluşan 72 bin binayı riskli yapı statüsünde yeniliyoruz. Bunlardan 310 bin 791 sıhhatsiz konutun yıkımını tamamladık ve bu alanlarda yeni inançlı ve sağlıklı konutlarımız, yuvalarımız süratli bir formda yükseliyor. Yalnızca TOKİ Başkanlığımızla İstanbul’da 22 ilçede 41 kentsel dönüşüm projesi yürütüyoruz. Bu kapsamda 85 bin konutu projelendirdik. Son 8 ayda İstanbul’da 10 bin konutun temellerini attık. Bilhassa İstanbul’un dönüşümü için çok değerli olduğunu düşündüğümüz, tahminen dünyada birinci ve tek olacak 60 bin konutluk kentsel dönüşüm projemizi Esenler’de başlattık. İstanbul’un Avrupa yakasında başlattığımız bu büyük dönüşüm projesinin bir benzerini de Anadolu yakasında gerçekleştiriyoruz.” dedi.
Bakan Kurum, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla Fikirtepe’deki vatandaşlarımızın yaşadığı mağduriyeti sonlandıracak adımlarımızı attık. 60 bin vatandaşımızı direkt ilgilendiren Yeni Fikirtepe Projesi’ni tüm altyapılarıyla birlikte yatırım pahası 5 milyar lira olan 15 bin konutun inşasına da başlıyoruz. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde de terör olaylarından ötürü ziyan gören kentlerimizin yaralarını sardık. Toplumsal donatılarıyla birlikte 26 bin konutu terör mağduru kardeşlerimize teslim ettik. Şu an, ülke genelinde, alanda yatırım kıymeti 81 milyar lira olan 272 bin konut ve kentsel dönüşüm konutumuzun toplumsal donatılarıyla birlikte inşası devam etmektedir. 2021 yılında da toplam bedeli 25 milyar lira olan 80 bin konutluk kentsel dönüşüm ve toplumsal konut projemize de başlayacağız. Buranın altını değerle çiziyorum. Son 18 yılda, kamu ve özel kesim eliyle yapılan kentsel dönüşümde, TOKİ konutlarımızla, yapı kontrol sistemimizle ülkemizdeki binaların yüzde 65’ini inançlı hale getirdik ve 54 milyondan fazla vatandaşımızı yeniden afetlere karşı garanti altına aldık.”
– HDP’ye reaksiyon
HDP’li milletvekillerinin konuşmasını ibretle izlediğini aktaran Bakan Kurum, “HDP vekili kendince bize çevrecilik, şehircilik dersi veriyor. Biz sizin çevreciliğinizi Diyarbakır sokaklarında, dünya mirası Sur’un sokaklarında gördük, Şırnak’ta, Mardin’de yakıp yıktığınız tarihi yapıtlarda, bu milletin bağımsızlığının simgesi camilerimizin harap hallerinde gördük.” biçiminde konuştu.
Eski Sur ile yeni Sur’un fotoğraflarını gösteren Kurum, “Ardınızda, gözü yaşlı on binlerce insan, binlerce aile bıraktınız. Gerinizde, harabeler içerisinde kentler bıraktınız. Bize çevreciliği de şehirciliği de öğretemezsiniz.” diye konuştu.
Kırklar Dağı’na ait fotoğrafları da gösteren Kurum, şunları kaydetti:
“Biz sizin çevreciliğinizi işte en son Kırklar Dağı’nda gördük. Kırklar Dağı’ndaki binalara bak. Türkülere mevzu olmuş o yemyeşil Kırklar Dağı’nda nasıl bir etraf talanı, nasıl bir tabiat katliamı yaptığınızı gördük. Biz bugün Doğu, Güneydoğu’da bıraktığınız enkazı, gerçekleştirdiğiniz talanı gidermeye çalışırken, Doğu’yu, Güneydoğu’yu karış karış ihya ve inşa ederken, bize talandan, katliamdan bahsedemezsiniz. Sizler, bu ülkede yalnızca etraf ve şehirciliği değil, eli kalem tutacak gençlerimizin istikballerini, annelerimizin hayallerini, Kürt kardeşlerimizin hayatlarını çaldınız, talan ettiniz, katlettiniz.”
