Teknolojinin her alanda ilerlediği günümüzde İnsansız Hava Araçları (İHA) pek çok bölümde kullanılmaya başladı. İHA droneları askeriyeden …
Teknolojinin her alanda ilerlediği günümüzde İnsansız Hava Araçları (İHA) pek çok bölümde kullanılmaya başladı. İHA droneları askeriyeden tarıma, emlak dalından kargoculuğa, mühendislikten hobi faaliyetlerine kadar kullanılıyor. Durum bu türlü olunca yeni bir meslek doğdu: İHA drone pilotluğu. Bilhassa gençler artık işlerini geliştirmek, teşebbüsçü faaliyetlerde bulunmak ya da hobilerini görüntüleyip paylaşmak için İHA pilotluğu eğitimi alıyorlar. Bu eğitimi alanlar ortasında CEO’lar birinci sırada…
Yaptıkları işi en üst düzeye taşımak, vakit, maliyet ve su kullanımı üzere hususlarda tasarruflu olmayı hedefleyen CEO’lar soluğu İHA pilot okullarında alıyor. Mühendisler, emlakçılar ve çiftçiler de gelirlerini artırmak ve yeni iş alanları oluşturmak için pilot sertifikası almak isteyenler ortasında… Pekala, İHA drone pilotu nasıl olunur? Eğitimi nereden alınır ve hangi alanlarda iş imkanı sağlar? Drone fiyatları ne kadar? Aklımıza takılan tüm soruların karşılıklarını bulmak için İstanbul’un Birinci MEB onaylı İHA pilotu yetiştirme eğitim merkezi Dronmarket Akademi’ye gittik. Hem derslere katıldık hem de drone uçurduk. Eğitim koordinatörü Şenay İnan ile İHA drone pilotluğuna dair her şeyi konuştuk.
– İHA Drone eğitmenliği de yeni bir iş alanı. Siz nasıl eğitmen oldunuz?
– 26 yaşında, mekatronik mühendisiyim, eğitmenlik yapıyorum. İHA 01 eğitimi veriyorum. Bu başlangıç düzeyidir. Öncelikle pedagojik formasyon ya da MEB onaylı eğiticinin eğiticisi dokümanı almanız gerekiyor. Sonrası da bizim üzere İHA Drone eğitimi veren kurumlardan ehliyet almak gerekiyor. Fakat en az 10 eğitime faal olarak da katılmanız gerekiyor.
– Genelde kimler İHA eğitimine katılmaya geliyor?
– CEO, iş yeri sahibi, öğrenciler genel profilimiz… İHA 0 eğitimi almak için 12 yaşından İHA 1’de ise 15 yaşından büyük olmanız kâfi oluyor. Verilen ehliyetin ismi İnsansız Hava Aracı Ticari Pilot Sertifakası…
15 yaşında da öğrencimiz var 68 yaşında da… Lakin bilhassa 40 yaş üzeri CEO’ların sayısı çok fazla…
– Pekala, bu sertifikayı aldıktan sonra çabucak İHA pilotu olup istedikleri alanda çalışabiliyorlar mı?
– Evvel dört günlük eğitime katılıyorlar. Sonra Ulusal Eğitim Bakanlığı imtihan açıyor. 70 puan geçme hududu ve bunu geçmek zorundalar.
Sonra tıpkı gün tekrar pratik geçme imtihanına giriyorlar. Burada da 70 puanı geçmek zorundalar. Geçerlerse MEB onaylı sertifikaları hazır oluyor. Sonra ehliyetlerini biz alıp kendilerine veriyoruz. Bunu da Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün sitesine yüklemek zorundalar. Bunların sonucunda İHA pilotu olmuş oluyorlar.
– Ya sonrası, nerelerde kullanabilirler bu ehliyeti, nasıl iş alanları mevcut?
– Aslında bunun ucu bucağı yok. Ne yapmak istediğinize bağlı… Endüstriyel alanda çok kullanılıyor. Güneş gücü, termik, rüzgar güç santrallerinin bakım tamirat işlerini yapabilirler. Termal kameralarla teftiş süreci gerçekleştiriliyor.
Örneğin bir Güneş gücü santralinde rastgele bir kusur varsa bunu İHA kameraları ile tespit etmek çok kolay. Olağan koşullarda 15 günde yapılan bir teftiş, İHA Drone’lar ile yarım saate düşüyor. İşte bu eğitimi alanlar bu teftiş hizmetini vererek gelir elde edebilirler. Ayrıyeten mühendisler İHA kullanarak yeni bir iş alanı da açmış olacaklar kendilerine.
– Geride yangın, sel üzere felaketler bıraktık ve çok acı günler yaşadık ülke olarak. O bölgelerde de İHA’lar kullanıldı mı?
– Natürel kullanıldı fakat bir bilgi kirliliği de oldu. Mesela Mersin’de olan bir yangında, yeterli niyetli beşerler ‘ormanların üzerinden uçup yangın keşfi yapalım’ dediler. Âlâ niyetlilerin yanında kendi PR çalışmalarını yapmaya çalışan berbat niyetliler de oldu. Öncelikle uçuş yaparken Sivil Havacılık Merkezi’nden müsaade talep etmemiz gerekiyor. Ancak acil durumlarda bulunduğumuz yerin en büyük mülki amirliğinin müsaadelerini takip etmemiz gerekiyor.
Başımıza nazaran İHA uçuramayız, emniyetle koordineli çalışmak kaide. Artık her emniyette İHA koordinatörlüğü mevcut.
– Bu durum bir kazaya sebebiyet verdi mi yangın afeti sırasında?
– Mersin’de yangınların çıktığı o günlerde bir drone helikoptere çarpmıştı. Dümen pervanesi ziyan görmüştü. Helikopter düşecekti lakin Allah’tan düşmedi. İçinde mühendisler de vardı. Ehliyetler sportif amatör ve ticari olarak ikiye ayrılıyor.
Sportif amatör ehliyetinizle yalnızca yeşil alanlarda uçuş yapabilirsiniz. Orman, dağ, bayır falan da değil bu yeşil alanlar. Sivil havacılığın internet üzerinden yayınladığı yeşil çizgiler ile belirlenmiş alanlardır.
– Tarım alanında büyük bir kolaylık sağlıyor İHA’lar…
– Gübreleme ve ilaçlamada kullanılabiliyor. Fantom aygıtı ile uçup bir haritalama yapıyorsunuz. Bu haritayı daha sonra diğer dronelara da entegre edebilirsiniz. Bütün tarım droneları 10 dakika uçar. 30 litre kapasitesi varsa dorenenin 10 dakikada 30 dönümlük arazi ilaçlar, gübreler. Buradaki değerli nokta su muhtaçlığının azalması.
– İHA ehliyeti sahibi olanlar nerelere başvurabilirler?
– Drone pilotları kamu da belediyeler, valilikler, orman genel müdürlükleri üzere yerlerde çalışabiliyor.
Askeriye ve emniyette de son yıllarda drone pilotları istihdam edilmeye başladı.
Güç kesiminde hem maliyetten, hem de vakitten yarı yarıya tasarruf sağladığı için drone teknolojisi son yıllarda çok fazla kullanılmaya başlandı.
Arama kurtarma birliklerinde, haritacılar odalarında, inşaat dalında de drone kullanımı yaygınlaştığı için bu alanlarda da drone pilotları için pek çok istihdam imkanı var.
ÇALINSA BİLE ÇABUCAK BULUNUR
– Droneların kayıtları var mı, plaka üzere bir numarası tahminen?
– Şayet bir drone’nun sizi görüntülediğini hissediyorsanız çabucak imajını alın ve emniyete bildirin. Her drone’nun kaydı vardır ve çabucak bulunur. Sivil havacılığa kayıtlıdır tüm aygıtlar ve bir QR kodu vardır, üzerine yapıştırılır. Çalınsa bile bulunur. Pilot olarak da kendinizi atamanız gerekiyor kesinlikle sistemden…
MAHREMİYET KURALLARI DA VAR
– Büyük kentlerde rezidansların içini görüntülemeye çalışan dronelar bile görüldü. Mahremiyet kuralları nelerdir?
Mevzuata nazaran de insan, bina ve varlıklardan 50 metre geriden uçmanız gerekşyor. Pilot tahattüt dokümanı imzalanırken, “Kişisel mahremiyete ziyan vermeyeceğime, İHA’nın üzerindeki ekipmanları yanlışsız kullanacağım” diyorsunuz. Mesela hava alanlarının dokuz kilometre yarıçapındaki yerlerde uçuş yapamazsınız. 120 metrenin üzerine çıkamıyoruz. Emniyetin, askeri bölgelerin, resmi devlet vazifelilerinin meskenlerinin, TBMM, anıtkabir, patlayıcı husus üreten fabrikaların, akaryakıt istasyonlarının üzerinde uçuş yapmak mutlaka yasak. Bu cürümdür ve cezası vardır.
Batuhan Uğurlu
Hedefimkargo nakliyeciliği
“20 yaşındayım, Memleketler arası Ticaret ve İşletmeciliği kısmında okuyorum. Aile firmamız lojistik üzerine, ben de orada çalışıyorum. Kendimi geliştirmek ve bu alanın geleceği içim neler yapabilirim diye düşündüm. İHA Droneları da lojistik alanında da kullanılabiliyor ve çabucak eğitimini almak istedim. Kargo nakliyatı yapmayı planlıyorum. Şu an erken olsa da yakın vakitte gümrük, depo üzere alanlarda planlı bir formda kullanılabilir. Gelecek için bu tıp eğitimler almamız gerektiğini arkadaşlarımla da sık sık konuşuruz. Artık ben bunu deneyimliyorum ve arkadaşlarıma tecrübelerimi aktaracağım.”
Yunus Gündüz
Turizmde kullanacağım
“29 yaşındayım, turizm alanında çalışıyorum. Birçok turizm görüntüsü da çekmem gerekiyor. Dronelar turistik bir bölgeyi en uygun halde çekecek son teknolojiye sahip. Hatta bilinmeyen, hoş, turizm yapılabilecek yerleri bile drone ile belirleyip pazarlayabiliyorsunuz. Ben de bu eğitimi alarak, turizm alanında kaliteli çekimler yapmak istiyorum. Şu an savaşlarda bile İHA’lar kullanılıyor. En son Azerbaycan- Ermenistan savaşında İHA’ların savaşın mukadderatını nasıl değiştirdiğini gördük. Çok etkilendim ve bu teknolojiyi öğrenmek istedim. Bir de internet sitesi kurarak gelir elde etmek istiyorum.”
Ezgi Aydın
Peru’da dünyanın en uzun dalgasında bir görüntüm yok
“29 yaşındayım, sahne dekor kısmından mezunum. Şu an bu alanda çalışıyorum. Bu eğitimi de hobi emelli alıyorum. 13 yaşımdan beri tabiat sporları yaparak dünyayı geziyorum. Bu sefer drone ile gidip yaptığım sporları çekmek istiyorum. Sörf yaparken su geçirmez dronelar ile dalgaların hareketini yakalamak istiyorum. En son Peru’ya gittiğimde sörf yaparken dünyanın en uzun dalgasına girdim lakin bir görüntüm yok. İki hafta sonra Costa Rika’ya gideceğim. Orada da dünyanın öteki bir en uzun dalgası var. Bu sefer dronelar ile görüntülemek istiyorum. Şu an tek hedefim hobilerimi görüntülemek aslında…
15 binden 300 bin liraya
Drone fiyatları ne kadar?
Nasıl bir drone alacağınıza bağlı aslında. Düzgün görüntüleme yapan bir drone 15 bin lira bandında… Tarım droneları 150 bin ile 300 bin ortasında değişiyor. Endüstriyel alanda ise 50 bin liradan başlayıp 150 bin liraya kadar devam ediyor.
PINAR YILDIZ YÜKSEL
