Siyaset, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından hazırlanan tahlilde, 2021 Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi …
Siyaset, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından hazırlanan tahlilde, 2021 Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi imtihan sonuçlarının geçmiş yıllarla büyük oranda benzerlik gösterdiği belirtilerek, “Sonuçlar öğrencilerin sekiz yıllık eğitim sonucunda temel okuma ve sayısal alanlarda düşük bir performans sergilediğini ortaya koymaktadır.” tabirine yer verildi.
SETA Eğitim ve Toplumsal Siyasetler Araştırmacısı Müberra Işık Emin tarafından hazırlanan tahlilde, LGS kapsamındaki merkezi imtihana giren öğrencilerin performansı ve imtihan sonuçlarının, eğitim sistemindeki yansımaları ele alındı.
LGS kapsamındaki merkezi imtihanın 6 Haziran 2021’de, tüm dünyayı kuşatan ve hala devam eden Kovid-19 salgını sürecinde gerçekleştiği, Ulusal Eğitim Bakanlığınca (MEB) 2020 LGS’de olduğu üzere 2021 LGS’de de salgına yönelik bir dizi önlem uygulandığı aktarılan tahlilde, ortaöğretim kurumlarına ait merkezi imtihanlara ait raporlarından sonuncusunun da imtihan sonuçlarıyla birlikte yayımlandığı anlatıldı.
Bu bilgilerin sistemli olarak kamuoyuyla paylaşılmasının, eğitimde mevcut durum tahlilinin yapılması ve temel sorun alanlarına ait tekliflerin geliştirilmesine katkı sunması bakımından kıymetine işaret edilen tahlilde, 8. sınıf öğrencilerinin yaklaşık yüzde 84’ünün imtihana girdiği hatırlatılarak, “Dolayısıyla geçmiş yıllarda olduğu üzere isteğe bağlı olması ve salgın şartlarına karşın bu yıl da imtihana isteğin yüksek olduğu görülmüştür. Bu durum öğrenci ve velilerin adreslerine yakın liseleri şimdi birincil tercih olarak görmediklerini ortaya koymaktadır. Hasebiyle imtihana isteğin azalabilmesi için gerekli önlemlerin alınmasına olan muhtaçlık devam etmektedir.” değerlendirmesi yapıldı.
Son üç yılın ortalama hakikat yanıt sayıları mukayese edildiğinde öğrencilerin ortalama gerçek yanıt sayılarındaki düşüş eğiliminin dikkati çektiği vurgulanan tahlilde, şu değerlendirmelere yer verildi:
“2019 LGS’de Türkçe ortalamaları 11,75 iken bu sayı 2021’de 9,41’e gerilemiştir. Matematikte ortalama yanlışsız yanıt sayısı 2019’da 5,09 iken 2021’de 4,20’ye düşmüştür. Fen bilimlerinde ise 2019’da 9,97 olan ortalama gerçek yanıt sayısı 2021’de 8,04’e gerilemiştir. Hasebiyle özellikle Türkçe, matematik ve fen bilimleri derslerindeki bu düşüşün münasebetlerinin ayrıntılandırılmasına ve buna yönelik siyaset uygulamalarının geliştirilmesine muhtaçlık kelam mevzusudur. Bu kapsamda, kelam konusu düşüşlerin sorulan soruların ortalama zorluklarının değişmesinden mi kaynaklandığı yoksa eğitim sürecindeki öteki faktörlerle mi bağlantılı olduğu incelenmelidir. “
– Öğrencilerin cinsiyetlerine nazaran muvaffakiyet durumları
SETA tahlilinde, 2019 ve 2020 LGS sonuçlarında olduğu üzere 2021 LGS’de de kız öğrencilerin matematik dersi hariç başka derslerde erkek öğrencilerden daha başarılı performans sergilemeye devam ettiği anlatıldı.
Genel ortalama düşük olmasına karşın kız öğrencilerin erkek öğrencilere kıyasla genel olarak başarılı oldukları aktarılan tahlilde, kız öğrencilerin başarılarında yıllar içerisindeki süreklilik ve istikrarın ayrıyeten dikkati çektiği vurgulandı.
– Anne-baba seviyesi ile öğrenci başarısı ortasındaki bağ
Tahlilde, eğitim sisteminin yapısal meselelerinden birinin de öğrencilerin akademik performansları üzerinde ebeveynlerinin sosyokültürel ve ekonomik durumlarının belirleyici tesirine işaret edildi.
2021 LGS raporunda yer alan anne-baba eğitim seviyesi ile öğrenci performansı ortasındaki ilgiye dair datalara bakıldığında bu yapısal sorunun devam ettiğine vurgu yapılan tahlilde, şu sözler yer aldı:
“İlkokul mezunu anne ve babanın çocukları ile lisansüstü mezunu anne ve babanın çocuklarının performansları ortasında 120 puanlık bir fark bulunmaktadır. Gerçekten öğrencilerin akademik performansları ile ailesinin sosyoekonomik statüleri ortasındaki doğrusal münasebet ulusal ve milletlerarası pek çok çalışma tarafından da ortaya konulmaktadır. Ayrıyeten koronavirüs sürecinde öğrencilerin eğitimlerine devam edebilmelerinde ebeveynlerin toplumsal, kültürel ve ekonomik seviyelerinin çok daha belirleyici olduğu görülmüştür. Hasebiyle gerekli önlemler alınmadığı takdirde önümüzdeki yıllarda bu sorunun derinleşme riski yüksektir. Bu nedenle eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ismine dezavantajlı öğrencilere yönelik daha somut ve güçlü siyasetlere muhtaçlık kelam hususudur.”
– “Temel eğitim güçlendirilmeli”
Tahlilin sonuç kısmında ise 2020 ve 2021 LGS kapsamındaki merkezi imtihanların, dünyayı tesiri altına alan ve ülkeleri toplumsal ve ekonomik manada derinden sarsan koronavirüs salgını şartlarında gerçekleştiğine işaret edilerek, 1 milyondan fazla öğrencinin katıldığı merkezi imtihan salgına yönelik önlemler ışığında problemsiz tamamlandığı söz edildi.
Tahlilde, şunlar kaydedildi:
“2021 LGS sonuçları geçmiş yıllarla büyük oranda benzerlik göstermektedir. Sonuçlar, öğrencilerin sekiz yıllık eğitim sonucunda temel okuma ve sayısal alanlarda düşük bir performans sergilediğini ortaya koymaktadır. Ebeveynlerin sosyoekonomik durumlarının öğrenci performansları üzerindeki belirleyiciliği ise hala güçlü bir biçimde karşımıza çıkmaktadır. Münasebetiyle eğitimdeki yapısal meselelerin devam ettiği görülmektedir. Dahası pandeminin eğitim üzerindeki tesirleri göz önüne alındığında bu meselelerin daha da derinleşme riski kelam bahsidir.
Bu nedenle acilen öğrencilerin temel eksikliklerine yönelik telafi sistemleri oluşturulmalıdır. Sosyoekonomik bakımdan dezavantajlı aileler ve öğrenciler desteklenmelidir. Merkezi imtihanların eğitim sistemi üzerindeki baskısını azaltmak için liseler ortasındaki farkların kapatılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Pandeminin öğrenciler üzerindeki tesirine dair kapsamlı tesir tahlilleri yapılmalı, çocukların öğrenme sürecindeki kayıpları tespit edilmeli ve giderilmeye çalışılmalıdır. Temel eğitim güçlendirilmeli ve erken müdahale için daha sık izleme ve kıymetlendirme çalışmaları yapılmalıdır.”
