Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Serbest piyasa vatandaşın lehine işlemeli. Fiyat birlikteliği yaparak piyasanın dengesini bozuyorlar. Perakende ticarette kurallar yeniden tanımlanmalı. Ticaret serbesttir deyip istedikleri gibi fiyatlarda hareketlilik sağlayıp enflasyonu yükseltmeye kimsenin hakkı olmadığının bilinmesi lazım” dedi.

“HAKSIZ REKABET ORTAMI ENFLASYONU KÖRÜKLÜYOR”

Serbest piyasa adı altında kontrolsüz bir ticaretin oluştuğuna dikkati çeken Palandöken, “Vatandaş tabii bunu bilmiyor. Fiyatlardaki bu yanılgılar; insertlerde, rafta, stantta ayrı fiyatlar kullanmak suretiyle ortaya çıkıyor. Zincirler, satılacak ürünleri bazı günler için deterjan, bazı günler için zorunlu tüketim malları, bazı günler için temel gıda maddeleri üzerinden vatandaşa sunmaya gayret ediyor. Tabii bunu fırsat bilenler ‘ticaret serbesttir’ fikrini iyi niyetle kullanmayıp tüketicinin aleyhine kullanmak suretiyle hem tüketiciye hem de perakende ticaret yapan esnafa zarar veriyor, ekmeğine mani oluyorlar. Bildiğiniz üzere bunlar, yıllardır takip ettiğimiz perakende sektörünün düzenlenmesiyle ilgili eksiklerin giderilmesine yönelik çalışmalarda da gündeme geliyor. Bu sene yine bilindiği üzere Meclis tatile girdi. Perakende yasasının artık gündeme gelmesi mümkün değil” diye konuştu.

“SÜRDÜRÜLEBİLİR TİCARET ORTAMI İÇİN ADIM ATILMALI”

Ekim ayında Meclisin açılacağını hatırlatan Palandöken, “Bu arada da perakende sektörünün düzenlenmesi, enflasyonun düşmesi ve esnafın beklentilerinin karşılanması büyük önem taşıyor. İstihdamda da esnaf var. Aynı şekilde rekabet ortamının korunması, fiyatların dengelenmesi, haksız rekabetin önüne geçilmesi ve 415 meslek dalının zarar görmemesi gerçekten çok önemli. Bunlar, istedikleri zaman istedikleri ürünün fiyatını kırmak suretiyle hem üretici firmaları hem de perakendeci esnafı zarara uğratıyorlar. Zaman içerisinde de esnafın çalışma hayatından çekilmesine sebep oluyorlar. Eğer o semtte pazar varsa, eğer o semtte bu ürünlerle ilgili fiyat indirimi uygulanıyorsa, bunlar el birliği yaparak rekabeti ortadan kaldıran kuralları işletiyorlar” şeklinde konuştu.

“DÜNYADA NE YAPILIYORSA ÜLKEMİZDE DE O YAPILMALI”

Anayasanın 173. maddesi gereğinde esnaf ve sanatkarların korunması gerektiğinin altını çizen Palandöken, Tabii ki sürdürülebilir ticaret ortamının mutlaka yeniden tesis edilmesi lazım. Tanımının değiştirilmesi lazım. Dünyada yapılan uygulamaların ülkemizde de hayata geçirilmesi lazım. Yoksa perakende sektörünü tamamen yok edecekler. Ondan sonra tek fiyat, tek kalem, aynı şekilde fiyat tespitlerini de kendileri rahatlıkla uygulayabilecekler. Esnaf ve sanatkâr olmadan toplumun rekabet edecek başka unsuru yok. Mutlaka esnaf ve sanatkâra rekabeti sağlayacak esaslara bakılmalı. Yoksa esnafın bu durumdaki öncülüğü, rekabet gücündeki etkinliği gün geçtikçe kaybolmaya yüz tutuyor. Onun için de zaten esnafın çalışma hayatındaki ömrü bir ile üç yıl arasında değişiyor. Netice itibarıyla sermayenin karşısında direnemediği için yok oluyorlar” ifadelerini kullandı.

The post Palandöken: Serbest piyasa vatandaşın lehine işlemeli appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Rekabet Kurulu tarafından yapılan açıklamada, Coca-Cola hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla soruşturma başlatıldığı belirtildi. Ön araştırma sonucunda, Coca-Cola’nın ürünlerini satın alan satış noktalarında rakiplerinin satışlarını engellemeye ve zorlaştırmaya yönelik uygulamalarda bulunduğuna dair “şüphe” oluştuğu ifade edildi. Bu durum, Coca-Cola’nın piyasadaki hakim konumunu kötüye kullandığı yönündeki iddiaları güçlendiriyor.

GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİ MERCEK ALTINDA

Soruşturma, Coca-Cola’nın sadece ana markası Coca-Cola ile sınırlı kalmayacak. Şirketin bünyesinde bulunan Fanta, Schweppes, Sprite, Cappy, Fuse Tea, Monster, Burn, Predator, Powerade ve Damla gibi gazlı ve gazsız alkolsüz içecek markalarının satış ve dağıtım faaliyetleri de detaylı bir şekilde incelenecek. Bu, soruşturmanın içecek pazarındaki rekabet koşullarına dair kapsamlı bir analiz sunacağı anlamına geliyor.

ÖNCEKİ TAAHHÜTLER MASADA

Rekabet Kurulu’nun açıklamasında dikkat çeken bir diğer nokta ise, soruşturmada Coca-Cola tarafından 2021 yılında Rekabet Kurulu’na sunulan taahhütlere uyulup uyulmadığının da incelenecek olması. Bu durum, şirketin geçmişte rekabeti artırmaya yönelik verdiği sözlerin ne ölçüde yerine getirildiği konusunda bir değerlendirme yapılacağını gösteriyor. Geçmiş taahhütlere uyulmaması, soruşturma sonucunda şirkete daha ağır yaptırımlar uygulanmasına neden olabilir.

PİYASADA BÜYÜK YANKI UYANDIRDI

Türkiye’nin en büyük içecek şirketlerinden biri hakkında başlatılan bu soruşturma, sektörde büyük yankı uyandırdı. Rekabet Kurulu’nun kararı, Türkiye’deki alkolsüz içecek pazarında adil rekabet koşullarının sağlanması açısından kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Soruşturmanın sonuçları, sektördeki dengeleri değiştirebilecek önemli kararları da beraberinde getirebilir.

The post Rekabet Kurulu’ndan Coca-Cola’ya soruşturma! appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Rekabet Kurumu, Pınar Su ve İçecek Sanayi ve Ticaret AŞ’nin, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal edip etmediği iddiasına yönelik yürütülen soruşturmada kararını açıkladı.

Pınar Su tarafından Kamuoyu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklamada, Rekabet Kurumu’nun bilgi değişimi yoluyla 4054 sayılı Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin tespitine yönelik devam eden soruşturmanın sonucunda şirkete 4,87 milyon TL ceza verilmesine karar verdiğini kaydedildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Rekabet Kurumu’nun Şirketimizin de arasında bulunduğu teşebbüsler hakkında bilgi değişimi yoluyla 4054 sayılı Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin tespitine yönelik devam eden soruşturması sonucunda Rekabet Kurulu tarafından Şirketimiz hakkında 4045 Sayılı Kanun uyarınca 4.877.401,33-TL idari para cezası verilmesine karar verildiği tarafımıza 13183850-110.03.07-113152 sayılı yazı ile tebliğ edilmiştir.

Gerekçeli kararın tarafımıza tebliğinden sonra kullanabileceğimiz tüm yasal haklarımız saklı olmak üzere bilgilerinize arz ederiz.”

The post Rekabet Kurulu’ndan Pınar Su’ya dev ceza appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

ABD’li teknoloji şirketi Apple, Almanya’da daha sıkı bir rekabet denetimi getiren düzenlemeye karşı yaptığı temyiz başvurusunu kaybetti.

Almanya Federal Kartel Dairesi, 2023’te Apple’ı çapraz pazarlar arası rekabet için çok önemli bir şirket olarak sınıflandırarak, rekabet karşıtı davranışı daha erken bir aşamada yasaklamak amacıyla Apple için daha sıkı rekabet denetimi getirileceğini bildirmişti.

Apple, buna karşı Almanya Federal Mahkemesi’ne (BGH) temyiz başvurusunda bulunmuştu.

Mahkeme, bugünkü kararında, Apple’ın pazarlardaki rekabet açısından büyük önem taşıdığını teyit ederek, Alman Kartel Dairesinin 2023’te Apple’ı rekabet için çok büyük pazar önemi olan bir şirket olarak tanımlamasını destekledi.

APPLE’A SIKI DENETİMİN ÖNÜ AÇILDI!

Almanya Federal Kartel Dairesi Başkanı Andreas Mundt, konuya ilişkin değerlendirmesinde, BGH’nin kararını memnuniyetle karşılayarak, şunları kaydetti:

“Bu, en yüksek mahkemenin Apple’ın daha sıkı kötüye kullanım kontrolüne tabi olduğunu, onayladığı anlamına geliyor. Bu nedenle Apple’ın üçüncü taraf uygulamalara yönelik izleme yönetmeliğine ilişkin devam eden incelememiz sağlam bir zemine oturdu. Bu dava ile büyük internet şirketlerine karşı açılan diğer davalar üzerinde var gücümüzle çalışıyoruz.”

Almanya Federal Kartel Dairesi, Ocak 2022’de Google’ın ana şirketi Alphabet’i piyasa genelinde rekabet için çok önemli olarak sınıflandırmıştı. Mayıs 2022’de ise Facebook’un sahibi Meta ve Temmuz 2022’de Amazon, söz konusu sınıflandırmaya dahil olmuştu.

The post Apple, Almanya’da kaybetti! Sıkı denetim yolda… appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

 Rekabet Kurulu, kurum uzmanlarının yerinde incelemesini engelleyen BİM’e 1,3 milyar Türk lirası idari para cezası kesti.

Rekabet Kurumundan yapılan açıklamada, yerinde inceleme yetkisinin kanunun ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan araçların başında geldiği belirtilerek, bu yetkinin yetkin ve verimli kullanılmasının rekabetin tesisi için son derece önemli olduğu vurgulandı.

Yerinde incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması durumunda ilgili şirkete, cirosunun binde beşi oranında idari para cezası verildiğine dikkat çekilen açıklamada, “Yerinde incelemeler Rekabet Kurumu tarafından en son teknolojiye sahip cihazlarla titizlikle gerçekleştirilmektedir. İnceleme sadece işle ilgili unsurları kapsamakta olup, kişisel veya özel verilere hiçbir surette dokunulmamakta, bu veriler inceleme kapsamı dışında tutulmaktadır. Yerinde inceleme gerçekleştirilen teşebbüslerin söz konusu idari para cezası ile karşılaşmamaları adına, en alt seviyeden en üst seviyeye kadar tüm teşebbüs çalışanlarının yerinde inceleme başladığı andan itibaren, iş için kullandıkları herhangi bir cihazdan hiçbir veriyi silmemeleri gerekmektedir.” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, aksi durumda bu hususun Kurum personeli tarafından yüksek teknolojiye sahip cihazlarla kolaylıkla tespit edildiğine işaret edilerek, şunlar kaydedildi:

“Nitekim 14 Ocak’ta BİM’in genel merkezinde yapılan yerinde incelemede, yerinde inceleme başladıktan sonra bir BİM yöneticisi tarafından veri silme eyleminin gerçekleştirildiği Kurum uzmanlarınca tespit edilmiş ve Kurulun 6 Şubat’ta almış olduğu kararla yerinde incelemenin engellendiğine ve zorlaştırıldığına hükmedilerek BİM’e yaklaşık 1,3 milyar Türk lirası idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.”

Yerinde İncelemeyi Engellemenin Sonuçları Ağır Olabilir 

BİM’e 1 Milyar 300 Milyon TL Ceza

Rekabet Kurumunun yerinde inceleme yetkisi, Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan araçların başında gelmektedir. Bu yetkinin etkin ve verimli kullanılması… pic.twitter.com/BYyaLOyegO

— rekabethaber (@rekabethaber) February 19, 2025

The post Rekabet’ten yerinde incelemeyi engelleyen BİM’e 1,3 milyar liralık ceza appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle,  Kurumun 2024 yılında yürüttüğü soruşturmalar ve 2025 yılı hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Mesailerinin yıl içinde yoğun geçtiğini ve 520 dosyayı karar bağladıklarını bildiren Küle, söz konusu kararlardan 156’sının rekabet ihlallerine ilişkin yürüttükleri dosyalar olduğunu söyledi.

Küle, bu dosyalardan sadece 5’inde ihlal tespiti olmadığını ve bunun, işlerini ne kadar titiz yaptıklarının göstergesi olduğunu aktardı.

Ciddi ihlal şüphesi olan dosyalara soruşturma açtıklarına işaret eden Küle, şu değerlendirmelerde bulundu:

“İhlal tespiti yapılan dosyalarda 87 taraf, bunu kabul ederek uzlaştı. 18 dosyada ise soruşturma süreci sonunda ihlal tespit edilerek ceza verildi. Yine soruşturma kararlarının 21’i, teşebbüslerin sunduğu taahhütlerin tespit edilen rekabet sorunlarını giderecek yeterlikte bulunmasıyla sonlandırıldı. Bunların bir kısmı, ön araştırma sonunda soruşturma açılmasına gerek bulunmayan kararlar.”

“295 BİRLEŞME-DEVRALMA İŞLEMİNİ KARARA BAĞLADIK”

Küle, soruşturma açılmasa da yürütülen ön araştırmaları rekabetin tesisi için değerli bulduklarına işaret ederek, “Görevimiz rekabet soruşturmalarıyla sınırlı kalmıyor. Bu yıl 295 birleşme-devralma işlemini inceleyip karara bağladık. Geçen yıl değerlendirilen işlem sayısının 217 olduğu dikkate alındığında, önceki yıla nazaran ekonomideki hareketliliği ve büyümeyi de görebiliyoruz.” diye konuştu.

Birleşme-devralma işleminin rekabeti önemli ölçüde azaltması durumunda işlemin gerçekleşmesine müsaade etmediklerini aktaran Küle, “Bu kapsamda 7 başvuruya, rekabet endişelerini bertaraf edecek şartlar karşılığında izin verildi, 4 başvuru nihai incelemeye alındı ve daha detaylı inceleniyor.” ifadesini kullandı.

“DÜŞÜK VE ORTA GELİRLİ VATANDAŞLARIMIZI ETKİLEYEN SEKTÖRLER ODAĞIMIZDA”

Küle, teşebbüslerin adil ortamda rekabet edebilmesi için idari para cezası kestiklerini bildirerek, “Bu yıl teşebbüslere verilen para cezası yaklaşık 7,7 milyar lirayı buldu.” dedi.

Soruşturmalarda sadece para cezası kesmediklerini, amaçlarının tam rekabet uyumunun sağlanması olduğunu aktaran Küle, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Geçtiğimiz yılda olduğu gibi 2024’te de gıda, tarım, sağlık, inşaat, kimyasal ürünler, tekstil, bilişim ve eğitim gibi sektörler radarımızdaydı. İlaveten enerji, finans, elektrikli araç şarj altyapısı hizmetleri ile gıda kontrol laboratuvarları gibi alanlara da yöneldik. Özellikle düşük ve orta gelirli vatandaşlarımızın harcamalarını etkileyen sektörler her zaman odağımızda olacak. Bu yıl son kullanıcıların tükettiği ürünlere ek olarak bu ürünlere girdi sağlayan çok sayıda üst pazarı da incelemeye aldık.”

Küle, soruşturmalar sonrasında tüketici ve teşebbüslerden olumlu tepkiler aldıklarını aktararak, “Kurum için karteller, raf fiyatlarına, çalışan emekçilerin ücretlerine yapılan müdahaleler, tekel gücünün kötüye kullanma davranışları kırmızı çizgimiz oldu. Bu tür uygulamaların her zaman üstüne düşüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

“KARARLILIKLA DEVAM EDECEĞİZ”

Rekabete aykırı uygulamaların tespitinde yapay zekayı kullanacaklarına dikkati çeken Küle, gelişen teknolojiler ile denetleme araçlarını da artırdıklarını bildirdi.

Küle, bu kapsamda ikincil mevzuatı güncellediklerini, halihazırda 12 ikincil mevzuata ilişkin çalışma yürüttüklerini ifade etti.

Faaliyetlerinin sadece yurt içi ile sınırlı olmadığını belirten Küle, bu kapsamda Türk Devletleri Rekabet Konseyinin kurulduğunu anımsattı.

Küle, resen yürüttükleri sektör taramalarında, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ortaya çıkardığı ekonomik sorunların rekabet hukuku boyutuyla incelendiğini bildirerek, bölgedeki yeniden inşa tamamlanıncaya kadar sektör incelemesini açık tutacaklarını söyledi.

The post Rekabet Kurumu’nun radarına takıldılar: 7,7 milyar lira ceza yediler appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Son dakika haberi… Rekabet Kurulu; Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.ten oluşan ekonomik bütünlük (Google) ile ilgili yürüttüğü rekabet ihlali soruşturmasını tamamladı.

Şirkete Rekabet Kanunu’nun 6’ncı maddesi ihlal ettiği gerekçesiyle 2.6 milyar lira idari para cezası verildi.

Kurul’dan yapılan açıklamada şirketin talep taraflı platform (DSP) hizmetleri pazarında hakim durumda olduğu belirtilirken, “DSP hizmetleri pazarında hakimiyetine dayanarak kendi DSP’lerinden gelen envanter satın alma taleplerini kendi arz tarafı platform (SSP) hizmetine ilettiği iddiası bakımından 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesi kapsamında ihlal tespit edilemediğine, dolayısıyla söz konusu ihlal türü açısından idari para cezası verilmesine gerek olmadığına karar verilmiştir” denildi.

Buna karşılık, reklam sunucusu hizmetleri pazarındaki hakimiyetine dayanarak kendi arz tarafı platform hizmetlerine haksız avantaj sağlandığına karar verilen Google’a2 milyar 607 milyon 563 bin 963 lira idari para cezası verildi.

Etkin rekabet koşullarını sağlaması için şirkete 6 ay süre verilirken, bunların yerine getirilmemesi durumunda ise günlük idari para cezası uygulanacağına hükmedildi.

The post Rekabet Kurulu’ndan Google’a 2.6 milyar TL ceza appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Kurumdan konuya ilişkin yazılı açıklama yapıldı.

Söz konusu soruşturmaların, Türkiye’nin başarılı olduğu yerli dizi alanında yurt dışına satışların engellenmesine yönelik olduğuna ilişkin kamuoyuna verilen beyanların yanlışlığına işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Kurulun incelemelerini, yurt dışı satışlar da dahil olmak üzere, bazı yerli içerik üreticilerinin, üretim, satış, dağıtım ve gösterim imkanlarının engellendiği iddiaları ve bu konuda Rekabet Kurumuna yapılan ihbarlar oluşturuyor. Bu kapsamda içeriklerin oluşturulması, dağıtımı, gösterimi, yurt içi ve dışına satış ve pazarlama süreçlerine ilişkin olarak prodüksiyon, kast, menajerlik, sinema ve TV kanalı, YouTube veya diğer medya platformları gibi sektördeki bütünleşik, iç içe geçmiş yapıların tamamında rekabetçi endişeler mercek altına alındı.”

Açıklamada, bu kapsamdaki çalışmaların sürdürüleceği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

“Rekabet Kurulu, diğer bütün sektörlerde olduğu gibi bu alanda da faaliyet gösteren bazı teşebbüslerin, rekabeti kısıtlayıcı nitelik taşıyan işbirlikleri veya tek taraflı davranışlarıyla sektördeki diğer teşebbüsleri dışlayıcı ya da onların piyasaya girişini engelleyici çeşitli eylemleri ile sektördeki çalışanlara yönelik birtakım rekabete aykırı uygulamada bulundukları iddialarına yönelik rekabete aykırı davranışların tespiti ve bu davranışların cezalandırılması konusunda kendisine verilen görevi yerine getirmek üzere çalışmalarına devam edecektir.”

The post Rekabet Kurulundan sinema ve dizi sektörüne yönelik soruşturmalara ilişkin açıklama appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Yıldız Holding Yönetim Kurulu Üyesi, Pladis ve GODIVA Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ülker, kişisel internet sitesinde ‘Dijital Çağda Rekabet ve Çıkardığım Ödevler’ başlıklı bir yazı kaleme aldı. 

 Murat Ülker’in yazısı şu şekilde:

GELECEKTE NASIL REKABET ETMELİYİZ?

Bir süre önce bir İhracatçılar Birliği dergimiz (İhbir Haber) benimle yaptığı röportajda “Üretici ve ihracatçılarımızın büyüme stratejilerinde öncelikli olarak yer vermeleri gereken unsurlar nelerdir?” diye sormuştu, ben de şu cevabı vermiştim: “Öncelikle işin bazının sağlam olması lazım. Yani iç piyasa veya ihracatta sarsılmaz bir başarı ve taklit edilemez rekabetçi bir üstünlüğünüz olmalı. Bu olmadan işin sürdürülebilir olması çok zor. Bu konuda Harvard’lı ünlü profesör Michael Porter’ın rekabet üzerine yazdıklarını ve ‘Beş Güç Modeli’ni bilmek lazım. Porter; sektördeki rakipler arasındaki rekabetin şiddetini, müşterilerin pazarlık gücünü, tedarikçilerin pazarlık gücünü, sektöre yeni girebilecek işletmelerin oluşturduğu tehdidi, işletmenin ürününe alternatif olabilecek ikame ürünlerin oluşturduğu tehdidi analiz etmeden bir pazara girmemek gerektiğini söyler. Girilecekse de hangi stratejilerle girilmesi gerektiğini. Bugün birçok analiz tekniği geliştirilmiş, bunların Porter’ın yazdıklarının türevleri olduğunu söyleyebilirim” (1).

Ama hayır! Kazın ayağı öyle değilmiş, derler biz de. Dünya değişmiş artık, dijitalleşmiş…

Babamın liseden sınıf arkadaşı Hüdai amcamız astım hastasıydı. Ne zordur, bazen tıkanıverecek sanırsınız, o pompayı arar hastalar ve hemen de etki ederdi. Astım çok tehlikeli, solunum yollarını tıkayan ve nefes almayı zorlaştıran kronik bir hastalıktır. Astımda; alerjenler, duman, soğuk hava veya egzersiz gibi tetikleyicilere yanıt olarak, hava yolu etrafındaki düz kaslar kasılır ve mukus adı verilen yapışkan salgının üretimi artar. Bu durum hava yolunun daralmasına neden olur. Önemli bir hastalıktır, hastalar sürekli tetikte olmalı ve astım spreyi kullanmalıdır. Dünyada 340 milyon astım hastası var ve astım spreyi pazarı yıllık 22 milyar dolar.

Şimdi akıllı astım spreyleri var. AstraZenaca (teknoloji ortağı Adherium), GlaxoSmithKline (teknoloji ortağı Propeller Health) ve Novarstis (teknoloji ortağı Qualcomm Life) üretiyor. Plastik aktivatörün üzerinde sensör var, elektronik çip var. Kullanma zamanı, ne kadar kullanıldığı gibi birçok veriyi ölçüyor. Akıllı telefon ve giyilebilir diğer teknoloji ürünleri ile bluetooth üzerinden iletişime geçiyor. İşlevi aynı ama akıllı astım sprey kullananlar artık dijital tüketici. Akıllı sprey kullanım yerini de ölçüyor, diğer evdeki cihazlarla iletişime geçerek (IoT) etraftaki toz, küf, polen miktarını belirliyor ve astım atağı geçirme olasılığını hesaplıyor, acil durumu belirleyip hayat kurtarıyor. Geçmişte böyle bir ürün olsa belki Hüdai amcamız daha uzun yaşayacaktı.

2025’te dijital astım spreyi pazarının 1,5 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bugün konumuz bu, geleneksel ürünlerin dijital çağda nasıl rekabetçi olabilecekleri; Dijital Dönüşüm Profesörü Mohan Subramaniam’a kulak vereceğiz. Başta FMCG (Hızlı Tüketim Malı HTM) olmak üzere farklı sektörler için yorumlarda bulunacağız.

IMD Lozan İşletme Fakültesi Strateji ve Dijital Dönüşüm Profesörü Mohan Subramaniam Dijital Çağda Rekabetin Geleceği isimli ilginç bir kitap yazmış (2) . Kitap dijital çağda rekabet stratejisinin değişen şeklini araştırıyor. Yazar, artık rekabetin eski şekliyle yürütülemeyeceğini söylüyor, çünkü günümüzde iş dünyasında hızlı, veri odaklı, geleneksel stratejiler işe yaramıyor.

Kitap, üç ana bölüm: İlki, “Porter’s Five Forces” (3) gibi geleneksel rekabet stratejisi çerçevelerinin sınırlamalarını vurguluyor. Yazar, verilerin ve dijital ekosistemlerin giderek önem kazandığı bir dünyada bu çerçevelerin artık yeterli olmadığını ileri sürüyor. Haliyle burada biraz durdum, zira bu meydan okuma bana, benim gibi geleneksel marka, ürün ve şirketlere!

Kitabın ikinci kısmı, rekabet stratejisinde verilerin rolünü ele alıyor. Yazar, veriye dayalı karar almanın önemini ve şirketlerin veriye dayalı iş modelleri geliştirmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, verilerin rekabet avantajının önemli bir kaynağı haline geldiği fikrini ifade eden “veri çekimi” kavramını tartışıyor.

Kitabın üçüncü bölümünde dijital ekosistemler ve bunların rekabet stratejisi üzerindeki etkisine odaklanılıyor. Yazar dijital platformların yükselişini ve dijital ekosistemler oluşturmanın ve bunlara katılmanın önemini araştırıyor. Burada Alexa, Google Home gibi ev yardımcılarının oluşturduğu dijital platformlardan söz ediyor. Ayrıca API’ların (Application Programming Interface – Uygulama Programlama Arabirimi), blockchain’in ve diğer teknolojilerin dijital ekosistemleri etkinleştirmedeki rolünü tartışıyor.

Şimdi bana da meydan okuyan ilk bölüme bir bakalım:

Amazon, Google, Facebook ve Apple gibi dijital devler üstünlük sağlamak için verilerden yararlanıyor. Bu devler uzun kuyruk (long tail) (4) ve ağ etkileri (network effect) (5) avantajlarıyla verinin değerini gerçekten ortaya koyan dijital platformlar kurdular. Platformlarında kullanıcılardan elde edilen etkileşimli veriler, kullanıcılar hakkında derinlemesine bilgi edinmelerine, verileri gerçek zamanlı olarak paylaşmalarına ve zenginleştirilmiş dijital deneyimler sunmalarına olanak tanıdı.

GELENEKSEL FİRMALAR (YANİ BİZ) İÇİN TEMEL ÇIKARIMLAR ŞUNLAR:

• Müşteri etkileşimlerinden yeni bilgiler ve yeni değerler sağlayabilecek etkileşimli veriler oluşturmak için sensörleri ve IoT teknolojilerini kullanabilirler.

• Etkileşimli verilerin harici varlıklarla paylaşılması, dijital ekosistemlerin keşfedilmesine ve verilerden daha fazla değer elde edilmesine yardımcı olabilir.

• Dijital platformlar oluşturmak için etkileşimli verileri kullanmak, standartlaştırma ve ölçek ekonomilerine odaklanan geleneksel değer zinciri modellerinin ötesine geçerek, uzun kuyruk ve ağ etkileri avantajlarına dayalı yeni iş modelleri yaratabilir.

Genel olarak yazar, dijital devlerin başlangıçta dijital alışverişi mümkün kılan verilerden yararlanırken, platformlarındaki kullanıcı etkileşimlerinden elde edilen etkileşimli verilerin, onların derin içgörüler, veri paylaşımı ve zenginleştirilmiş dijital deneyimler yoluyla gerçek anlamda hakimiyet kurmalarına olanak sağladığını savunuyor. Eski firmalar, sensörleri kullanmayı, verileri paylaşmayı ve verileri kullanma biçimlerini dönüştürmek için dijital platformlar oluşturmayı öğrenebilirler diyerek bana 1ci ev ödevimi veriyor.

Daha sonra Prof. Mohan Subramaniam; dijital platformların ve deneyimlerin etkinleştirilmesinde API’ların (6) (bağlantı arayüzlerinin) rolünü tartışıyor. API’lar farklı yazılım programlarının iletişim kurmasına ve veri paylaşmasına olanak tanır. Dijital hizmetlerin bağlanması için yapılandırılmış bir yol sağlarlar. Dijital devler API’ların gücünden dahili ve harici olarak iki şekilde yararlanıyor: Dahili olarak API’lar, verimliliği artırmak ve kullanıcı verilerini kanalize etmek için farklı yazılım ürünlerinin şirket içinde entegre edilmesine yardımcı olur. Harici olarak API’lar, dijital hizmetlerin yeteneklerini genişletmek için verileri ve işlevleri geliştiricilere ve iş ortaklarına sunar. Ancak API’lar aynı zamanda gizlilik endişelerini artırıyor.

Geleneksel firmalar için API’lar, verilerin değerini açığa çıkarma ve dijital ekosistemlerde rekabet etme fırsatı sağlar. Firmalar, daha fazla çeviklik için iç sistemleri ve tedarik zincirlerini birbirine bağlamak amacıyla üretim ekosistemlerindeki API’lardan yararlanabilir. Verileri paylaşmak ve yeni deneyimler sunmak amacıyla tüketim ekosistemlerine yönelik yeni API’lar da geliştirebilirler. Her iki durumda da API’lar, dijital ekosistemlerin temellerini oluşturan veri kanalları görevi görür. Eski firmalar, dijital devlerin değer üretmek için API’ları dahili ve harici olarak nasıl kullanıldıklarından öğrenebilirler. Bizim bunu da 2ci ev ödevi olarak gerçekleştirmemiz gerekiyor.

Sonraki bölümde ise yazar geleneksel şirketlerin verilerinden daha fazla değer elde etmek için dijital ekosistemleri nasıl oluşturabileceklerini anlatıyor. Dijital ekosistemler, üretim ekosistemleri ve tüketim ekosistemlerinden oluşur. Üretim ekosistemleri bir firmanın değer zinciri ağından kaynaklanır ve operasyonel verimliliğin artırılmasına odaklanır. Tüketim ekosistemleri bir firmanın tamamlayıcı ağından kaynaklanır ve dış bağlantılar aracılığıyla yeni veri odaklı hizmetler sunar. Bu da 3cü ev ödevimiz!

Üretim ekosistemleri bir firmanın iç yeteneklerinden yararlanırken tüketim ekosistemleri dış yeniliklere dayanır. Üretim ekosistemleri dahili bir API odağına sahipken tüketim ekosistemleri harici bir API odağı gerektirir. Üretim ekosistemlerinden elde edilen değer iç güçlerle sınırlanırken, tüketim ekosistemleri dış bağlantılardan tesadüfen değer üretir.

Endüstri 4.0, tüketim ekosistemleri aracılığıyla yeni kullanıcı deneyimlerine de olanak tanıyarak üretim ekosistemlerinin ötesine geçiyor. Endüstri 4.0’ın tüm kapsamını yakalamak için firmaların hem üretim hem de tüketim ekosistemleriyle etkileşime girmesi gerekiyor. Dijital ekosistemler, firmaların yalnızca verimliliği artırmasına değil aynı zamanda veriye dayalı hizmetler aracılığıyla yeni gelir akışları oluşturmasına da yardımcı olur. Firmaların ürünlerin yanında, verilerin ve dijital ekosistemlerin nasıl yeni değer yaratabileceğini önceliklendirmesi gerekiyor. Yani anlayış değişikliği olmalı!

Üretim ekosistemleri, geleneksel şirketlerin daha fazla operasyonel verimlilik ve yeni veriye dayalı hizmetler aracılığıyla verilerden değer elde etmesine nasıl yardımcı olabilir? diye soruyor yazar ve şöyle cevap veriyor: Operasyonel verimlilikler, üretkenliği artırmak ve maliyetleri azaltmak için değer zincirleri içindeki verilerin kullanılmasından kaynaklanırken, veriye dayalı hizmetler yeni gelir akışları yaratır. İşte burası mühim; paradan söz ediyor. 4cüyü yapılacaklar listeme ekledim.

Üretim ekosistemleri, firmaların dijital dönüşümünün ilk üç aşamasında ilerlemesine yardımcı olabilir. 1ci aşama, verimliliği artırmak için varlıklardan elde edilen verilerin kullanılmasını içerir. 2ci aşama, ürünlerden ve müşterilerden gelen verileri kullanırken 3cü aşama, yeni hizmetler sunmak için bu verilerden yararlanır.

“KAMÇI ETKİSİ”

Mesela FMCG sektöründe arz-talep eşleşmesinde “kamçı etkisi” diye bilinen bir sorun vardır. Müşteri talebindeki oransal küçük değişimler tedarik içinde zayıf iletişim etkisiyle büyüyerek yüksek düzeye ulaşır. Bu da tedarik zincirinde üretim ve lojistik süreçlerini olumsuz etkiler. Bugün sensörlerle birleşen AI teknolojisi dijital platformlar aracılığıyla bu etkiyi tamamıyla ortadan kaldıracak potansiyele sahiptir.

Tedarik/lojistik sorunlarından gidecek olursak günümüzdeki temel iki sorunu yine dijital sensörler/yapay zeka teknolojileri ve dijital ekosistemler yardımıyla çözebiliriz. İlki françayza dayalı çok şubeli perakendede siparişin optimizasyonu ve şubeler arasında ürün dağıtımında zaman ve adet açısından eşgüdümün sağlanması. Depolara konan sensörlerin dijital ortamla ve diğer verilerle interaktif etkileşimi sonucu tahmine dayalı sipariş hazırlanmasıdır.

Benzer şekilde perakendede ürünlerin sensörler aracılığıyla satış/stok hızının hesaplanması; fire kararlarının verilmesi, mağazalar arası transferi, satışı mümkün olmayan ürünlerin stoktan eritilmesi ya da yeni ürünlerin ona göre siparişi ya da üretilmesi yine yapay zeka teknolojileri ve dijital ortamlarda çalışılması ile mümkün olabilir.

Başka bir örnek ilaç sektöründen. Bugün ilaç sektörü yıllık gelirlerinin ortalama %25ini Ar-ge’ye ayırır ve bu tüm kategorilerdeki en yüksek rakamdır. Nedeni ilaç işinin yeni ürün geliştirmeye sıkı sıkıya bağlı oluşudur. Yeni ürün geliştirme ise kit üreticilerinden, laboratuvar hayvanı üreticilerine, protein saflaştırıcılardan genom analizcilerine kadar çok sayıda laboratuvar tedarikçileriyle sıkı veri entegrasyonuna bağlıdır. Burada operasyonel verimlilik artarsa ciddi büyüklükte farklar yaratılabilir.

Ürünün kendisinden, satışlarından, kullanıcılardan ve tedarik zincirinden elde edilen veriler ar-ge, pazarlama ve tedarik zincirinde daha gelişmiş verimlilik sağlar. Firmaların üretimi kendi ekosistemlerini kullanarak operasyonel verimliliklerini arttırarak yapmalarının benzer birçok yolu vardır. Bugün yapay zeka temelli veri analizleri ile gelecek tahminleri daha doğru yapılabilmekte, makine, yazılım ve benzeri kategorilerde bakım, parça satışı, abonelik gibi yan gelirler arttırılmaktadır.

P&G ve Red Bull gibi FMCG şirketleri yaratıcı CRM (Müşteri İlişkileri Programları) programları aracılığıyla web tabanlı sensörler (IoT) kullanarak interaktif veri elde etmektedir. Örneğin F1 yarışlarında araçlara yerleştirilen sensörlerden gelen verileri internet sitesine aktararak izleyicilerine daha önce fark edemedikleri yeni hisleri tattırmaktadır. (7)

Beşinci bölümde yazar, geleneksel firmaların ürünleri için dijital platformları kullanarak tüketim ekosistemlerinden nasıl değer elde edebileceklerini ele alıyor.

Bugün mikrodalga, çamaşır makinası ve kurutucuları birçok sensörle donatılmıştır ve Alexa, Google Home gibi dijital platformlarla bağlantılıdır. Tüketici sesle bu cihazlara kumanda ediyor. Ama bu cihazlar kendi aralarında veri paylaşmazlar, onlara işlev kazandıran dijital platformlardır. Bir örnek olarak bir ampul firması yeni dijital fırsatlardan yararlanmak istiyor ve ampullerinin içine hareket detektörleri koyuyor. Bu veriyi dijital platforma aktarıyor ve sonra veriyi akıllı telefonlar ve güvenlik alarm sistemleri ile bağlantılandıran üçüncü parti güvenlik şirketi ile paylaşıyor. Tüm paydaşlar yararına ortaya çıkan rekabetçi avantajı bir düşünün.

Bugün varolan ürünleri sensörle donatmak geleneksel firmalar için ciddi yaşamsal ve önemli bir iştir.

Firmalar artık ürünlerinin sensör verilerinin kapsamına, benzersizliğine ve kontrolüne dayalı olarak en uygun dijital platform stratejilerini belirleyerek tüketicileri için yeni bir çerçeve çiziyor.

Mühim noktalar şunlar:

1. Ürünlerin sensör verileri, bağlı dijital platformların kullanıcılar arasında veri alışverişini kolaylaştırarak veri odaklı yeni hizmetler sunabilir.

2. Sensör verilerinin kapsamı, benzersizliği ve kontrolü, dijital platformun uygulanabilirliğini etkiler. Toplam pazar potansiyelini ifade eder. Benzersizlik, verilerin ne kadar farklı olduğu anlamına gelir. Kontrol, firmaların verileri serbestçe paylaşabilmek yeteneği ile ilgilidir.

3. Bu niteliklere dayanarak firmalar işbirliğine dayalı, etkin veya hibrit dijital platformlar kurarak rekabet edebilir. Seçimler, sensör verilerinin ve ürünlerinin güçlü ve zayıf yönlerine bağlıdır.

Tüketim ekosistemlerini harekete geçirmek, firmaların dijital müşteriler edinmesini, yeni dijital rakiplere karşı koyabilmesini ve dijital platformlarda çalışmak için yeni yetenekler geliştirmesini gerektirir.

Bu bölümde dijital ekonomiye geçiş yapan geleneksel firmalar için dijital müşterilerin öneminden bahsediliyor. Dijital müşteriler, etkileşimli veriler sağlayan sensör donanımlı ürünler kullanarak firmaların veriye dayalı yeni dijital hizmetler sunmasına olanak tanıyor. Ancak var olan müşterileri dijital müşterilere dönüştürmek firmalar için daha zor oluyor.

Dijital tabanlı müşteriler, sensör donanımlı ürünler tercih etmeleri ve etkileşimli veriler sağlamaları bakımından var olan müşterilerden farklılık gösteriyor. Bu ise firmaların iş süreçlerini ve zihniyetlerini dönüştürmelerini gerektiriyor. Geleneksel firmalar değişirken dijital hizmetlerinin faydalarını belirlemeli ve müşterilerin verilerine erişme güvenini kazanmalıdırlar. Ölçek standart ürünleri etkilerken, ağ etkileri akıllı ürünlere fayda sağlar. Firmalar, ağ etkileri oluşturmak için iyileştirme maliyetlerine katlanmalılar.

Dijital müşteriler, firmaların dijital yetenekler ve rekabetçi stratejiler oluşturmasına yardımcı olan kritik bir etkileşimli veri kaynağını temsil eder. Ancak firmaların müşteri verilerini etik bir şekilde ve gizliliği göz önünde bulundurarak topladıklarından ve kullandıklarından emin olmaları gerekir.

Yazarımız daha sonra dijital ekosistemde geleneksel firmalar ile dijital rakipleri arasındaki mücadeleden söz ediyor.

Rekabet edebilmek için geleneksel firmaların, dijital rakiplerinin simetrik ekosistem güçlerinden oluşan ekosistem eşitliğini anlaması gerekir. Geleneksel firmalar olası dijital rakiplerini belirlemeli, rekabetin üretim veya tüketim ekosistemlerinde oluşup oluşmayacağını ve tehdidin düzeyinin rutin mi yoksa yıkıcı mı olacağını tahmin edebilmelidir. Eski güçlü yönleri geçerli olsa da, geleneksel şirketlerin dijital ekosistemlerde başarılı bir şekilde rekabet edebilmek için yeni dijital yeteneklere ihtiyacı vardır.

Daha sonra yazar şirketlerin dijital yeteneklerinden ve bunların eski yeteneklerden nasıl farklı olduğundan söz ediyor. Dijital yetenekler, geleneksel firmaların dijital dünyada rekabet etmek için geliştirebilecekleri yeni yeteneklerdir. Ürünün güçlü yönlerinden ziyade verinin güçlü yönlerini geliştirmeye odaklanırlar.

Dijital yetenekler, değer zinciri kaynakları yerine dijital ekosistem kaynakları gibi farklı kaynaklardan yararlanır. Üretim ekosistemi kaynakları, firmanın ana faaliyet alanını korurken operasyonların iyileştirilmesine ve veriye dayalı ürün ve hizmetlerin sunulmasına yardımcı olur. Tüketim ekosistemi kaynakları ise dijital platform hizmetleri aracılığıyla firmanın stratejik kapsamını birincil iş alanının ötesine genişletmeye yardımcı olur.

Dijital yetenekler aynı zamanda işlevsel ve işlevler arası rutinler yerine API ağları gibi farklı süreçlere de dayanır. API ağları, verilerin nasıl oluşturulduğunu ve paylaşıldığını yapılandırarak esneklik ve dinamizm sağlar. Eski süreçlere yeni dinamizm enjekte edebilirler.

Dijital yetenekler bir firmanın stratejik kapsamını ürünlerden veri odaklı hizmetlere kadar genişletir. Üretim ekosistemi kaynakları firmanın ana faaliyet alanının kapsamını genişletirken, tüketim ekosistemi kaynakları ise kapsamı firmanın birincil iş alanının ötesine genişletmektedir.

Genel olarak geleneksel firmalar, geleneksel ve dijital kaynakları ve süreçleri bir araya getirerek fijital yetenekler geliştiriyorlar. Bu, liderlik vizyonu, yeni iş gücü becerileri ve iş gücünün katılımını gerektirir. Firmaların başarılı olmak için geleneksel ve dijital yetenekleri kusursuz bir şekilde harmanlamanın yollarını bulması gerekiyor.

Mohan Subramanian’a göre geleneksel firmalar rekabet stratejilerini dijital çağda rekabet edebilecek şekilde geliştirmeliler. Ürünler ve endüstriler yerine verilere ve dijital ekosistemlere odaklanan dijital bir rekabet stratejisine ihtiyaç var. Dijital Temeller, Dijital Ekosistem ve Dijital Rekabet için stratejik seçenekler tespit edilmelidir.

Dijital temeller, ürünleri birbirine bağlamayı, sensörler aracılığıyla veri üretmeyi ve API ağları oluşturmayı içeriyor. Dijital ekosistem, bir firmanın ekosistemlerinden elde edebileceği maksimum değeri temsil eder.

Yazar son bölümde firmaların fırsatları ve rekabetçi tehditleri gördükleri yere göre nasıl farklı stratejiler izlediklerini göstermek için farklı endüstrilerinden örnekler vermiş. Firmalar, üretime odaklanan dijital adaptörler, tüketime erken giren dijital öncüler, tüketime daha geç giren dijital evrimciler veya eldekini koruyan dijital savunucular olabilir, diyen yazar firmalara eylem planı öneriyor:

1. Dijital ekosistemleri haritalandırın

2. Dijital temelleri değerlendirin

3. Ekosistem sınırlarını hayal edin

4. Bir strateji noktası seçin

5. Yetenekleri geliştirin

Son olarak yazar geleneksel firmalar dijital çağda rekabet edebilmek için yeni zihniyetleri, yeni düşünce çerçevelerini ve becerileri benimseyerek yeni fırsatlar yakalamalılar, diyor.

Hatırlayınız, Porter’ın modeline göre giriş engelleri daha yüksek olan bazı sektör örnekleri telekomünikasyon (ağ altyapısı), ilaç üretimi (patentler) ve havayolu seyahati (izinler, filo satın alma ve bakım). Neticede bu yüksek giriş engelleri rekabeti azaltacaktır, der Porter.

Subramanian ise ölçekleme ve sermaye gereksinimi olmaksızın rakiplerin dijital platformlar aracığıyla, teknolojisinin gücüyle ekosistemlerden yararlanarak bazı pazarlarda tehdit oluşturabileceklerini, geleneksel firmaların hazır olmaları gereğini örneklerle anlatıyor.

Tamam hodri meydan! Ben de bundan sonra da bu öğrendiklerimle devam edeceğim.

Ama dikkat, ne yapılacak listemize ekledik. Ama nasıl yapılacak; bunu ben de bilmiyorum, gerçi fikrim var, göreceğiz. Zaten benden beklemeyin nasılı, zira herkes kendi başaracak. Yazarım belki bir gün ne yaptık, başardıktan sonra!

The post Murat Ülker: Yeni dünya kuruldu, yerimizi almalıyız appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Rekabet Kurumunun (RK) organizasyonunu üstlendiği Balkan Rekabet Platformu toplantısı, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Romanya ve Yunanistan rekabet otoritelerinin katılımıyla yarın İstanbul’da gerçekleştirilecek.

Kurumdan yapılan açıklamaya göre, RK, Balkan rekabet otoriteleri arasındaki ortak tarih, kültür ve coğrafyayı temel alan ilişkilerin güçlendirilmesi, rekabet hukuku sorunlarının çözülmesi ve bölgede rekabet kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla harekete geçti.

Kurumun organizasyonunu üstlendiği Balkan Rekabet Platformu toplantısı, 30 Eylül’de İstanbul’da yapılacak. Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirilecek toplantıya, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Romanya ve Yunanistan rekabet otoriteleri katılacak

Balkan Rekabet Platformu, Balkanlar’daki piyasaların sorunsuz şekilde işlemesini sağlamayı, serbest piyasa ekonomisinin gelişimine katkıda bulunmayı hedefliyor.

Platformla Balkan rekabet otoritelerinin bilgi ve deneyimi ile bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanıyor.

Toplantının açılış konuşmasını Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle’nin yapması bekleniyor.

The post Balkan rekabet otoriteleri İstanbul’da bir araya geliyor appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.