AA’nın iklim krizinin balıkçılık sektörü üzerindeki etkilerine yönelik hazırladığı haber dosyasının ikinci bölümünde, avlanma sürelerindeki artışın sürdürülebilir balıkçılığa etkisi ele alındı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) su ürünleri verilerine göre avcılık yoluyla üretim, 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 35,5 artarak 454 bin 59 ton oldu. Av miktarı, 2022’de 335 bin 3 ton, 2021’de ise 328 bin 165 ton olarak gerçekleşmişti.

Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ekin Akoğlu, AA muhabirine Türkiye denizlerinde avcılığı yapılan 70, iç sularda ise 30’un üzerinde balık türü olduğunu, son istatistiklere bakıldığında Kovid-19 salgını süresince stokların biraz toparlanmasından dolayı avcılıkta bir artış yaşandığını söyledi.

Avlanan balık miktarının 2000’li yılların başından bu yana inişli çıkışlı bir seyir izlediğine işaret eden Akoğlu, “Stoklar sürekli aynı oranda av verecek durumda olmadığından, bu iniş ve çıkışlar devam ediyor. Avcılığımız sürdürülebilir değil. Şu anda bir artış trendi var, ancak önümüzdeki yıl veya bir sonraki yıl tekrar bir azalma olacağını düşünüyorum.” dedi.

EL NİNO ETKİSİ ÖNÜMÜZDEKİ VE BİR SONRAKİ SEZON DAHA BELİRGİN HİSSEDİLECEK

Denizde yaşanan sıcaklık artışlarının etkisinin hemen görülmediğini ve çevresel değişikliklerin balık stokları üzerindeki etkilerinin 1-2 yıl içinde gerçekleştiğini vurgulayan Akoğlu, El Nino’nun küresel ısınmanın etkilerini güçlendirdiğini, bu yıl ve önümüzdeki yıl avcılık sezonlarında bu etkinin görüleceğini kaydetti.

Balıkçıların denizde kalma sürelerinde artış olduğunu aktaran Akoğlu, şöyle devam etti:

“Balıkçılığın verimini ve balık stoklarının durumunu anlamak için çaba başına düşen av miktarına bakarız. Çaba başına düşen av miktarı, denizde belirli bir süre ve belirli bir motor gücüyle elde edilen av miktarını ifade eder. Bu miktara baktığımızda, kararlı bir çizgi görmüyoruz. Balıkçılar, 1 kilogram balığı yakalamak için önceki yıllara göre daha fazla zaman harcıyor, 1 saat avcılık faaliyeti için av miktarı yarım kilo ile bir kilo arasında, yıldan yıla değişkenlik gösteriyor. Bu durum avcılığın sürdürülebilir olmadığının ve işlerin kötüye gidebileceğinin bir sinyali olabilir.”

Türkiye’de 15 bin av teknesi olduğu bilgisini paylaşan Akoğlu, balıkçıların yıllık ortalama 250 bin ila 300 bin saatten, son birkaç yıldır 500 bin saat civarına varan bir avlanma süresine ulaştığına dikkati çekti.

Akoğlu, maksimum sürdürülebilir ürün hesapları veya kota uygulamaları olmadığı için balıkçıların av sezonunda avlanabildikleri kadar avlanmaya çalıştıklarını, bu durumun aşırı avcılığa neden olduğunu dile getirdi.

“ULUSAL PLANLAR YAPILMAZSA SEKTÖR PEK ÇOK ŞEYİ KAYBEDER”

Akoğlu, “Balıkçılığın biraz daha verimsiz hale geleceğini düşünüyorum. Önümüzdeki sezonun açılışında ve bir sonraki sezonda bunun etkilerini göreceğiz. Maliyetler de artıyor, bir balık elde etmek için harcanan masraflar yükseliyor. Verimsiz avlanırsanız daha fazla karbon salarsınız çünkü daha fazla yakıt ve zaman harcıyorsunuz. Bu durum balıkçılık faaliyetlerinde karbon salımını artırıyor ve küresel iklim değişikliğine katkıda bulunuyor. Özellikle 2000 yılından bu yana ülkemizdeki balıkçılık faaliyetlerinin karbon ayak izi hızlı bir şekilde artıyor.” diye konuştu.

Balıkçılık sektörünün bunun farkında olması gerektiğini ifade eden Akoğlu, iklim değişikliğiyle küresel ölçekte mücadele edilse de ulusal olarak da planlar yapılması gerektiği aksi takdirde sektörün pek çok şeyi yavaş yavaş kaybedileceği uyarısında bulundu.

Akoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Karadeniz’de uskumru, 1970’lerden önce vardı ancak 1970’lerden sonra neredeyse yok denecek kadar azaldı, ticari anlamda bir avcılığı kalmadı. Bunun gibi bazı türleri kaybedeceğiz. Bu hemen olmayabilir ancak 2030’lara vardığımızda ticari olarak avcılığı yapılan bazı türleri görmeyeceğiz. Üreme hızı yavaş olanlar ya da besin zincirinin üst kısımlarında olanlar, örneğin palamut tehdit altında. Ayrıca doğrudan besin olarak tüketilmeyen türler de ekosistemin dengesinde önemli bir yer tutuyor. Deniz tabanında yaşayan türlerden kalkan da risk altında. Son yıllarda Akdeniz’e kıyısı olan illerimizde mercan olarak satılan balık aslında gerçek mercan değil, bir Kızıldeniz göçmeni. Geleneksel olarak bölgemize özgü olan Akdeniz mercanı değil. Böyle bir değişim yaşadık.”

⁠KOTA UYGULAMASINA GEÇİŞ TAVSİYESİ

Her balık stokunun kendine özgü dinamiği ve ekosistem içinde yeri olduğundan bahseden Akoğlu, bu nedenle, ekosistem tabanlı balıkçılık yönetimi yapılarak matematiksel modellerle her stok için toplam avlanabilir ürün miktarı belirlenmesi gerektiğine, böylece hem avlanan türün devamının sağlanacağına hem de diğer türlere yeterli besin bırakılacağına işaret etti.

Balıkçılık sektöründe acil olarak kota uygulamalarına ve kontrollü balık avcılığına geçiş gerektiğini belirten Akoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:

“Özellikle Marmara gibi kapalı denizlerde çevresel etkiler çok önemli. Çevresel kirliliğin etkileri göz önünde bulundurularak hızla önlemler alınması gerekiyor. Bu uygulamalar, balık stoklarının sürdürülebilirliğini sağlamayı ve ekosistemi korumayı amaçlıyor. Ayrıca balıkçılık yönetimi için katılım ve bilinçlenme önemli. Avcılığın izlenebilmesi için doğru denetimler uygulayarak karaya çıkarma noktalarının belirlenmesi, türlerin doğru rapor edilmesi, kota yönetimine katkı sağlar. Kaçak avcılığı önlemek için cezaların yanı sıra balıkçıların sürece dahil edilip bilinçlenmesi de önemli.”

The post Artan avlanma süreleri balıkçılığı sürdürülebilirlikten uzaklaştırıyor appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre, 2022-2023 balıkçılık sezonu özellikle palamut avcılığı bakımından çok verimli geçerken, son yılların en fazla palamut avlanan av sezonu oldu. Sezon başından kasım ayına kadar fazla av vermeyen hamsi ise kasım, aralık ve ocak aylarında yoğun olarak yakalandı.

Bakanlıkça şubatta yapılan çalışmalarda, avlanan hamsilerde yasal avlanabilir boy uzunluğunun altındaki bireylerin oranında artış olduğu ve kondisyonunun da (et verimi) düşük olduğu tespit edildi.

Bundan dolayı, balıkçılıkla ilgili sivil toplum kuruluşlarının görüşleri ve Bakanlık bünyesinde oluşturulan Balıkçılık ve Su Ürünleri Bilimsel ve Teknik Tavsiye Kurulu üyesi ilgili akademisyenlerin önerileri doğrultusunda 21 Şubat’tan itibaren sezon sonuna kadar (15 Nisan 2023) Marmara Denizi ile İstanbul ve Çanakkale boğazlarında hamsi avcılığı durduruldu.

Stokların korunması için alınan bu tedbirin gelecek yıllardaki avcılığa olumlu etkisi bekleniyor.

Aynı gerekçeyle 2020-2021 balıkçılık sezonunda Karadeniz’de İstanbul Boğazı ile Gürcistan sınırı arasında kalan bölge hamsi avcılığına kapatılmış ve sonraki sezonlarda olumlu etkileri görülmüştü.

Av yasağının uygulandığı sürede, küçük ölçekli balıkçılardan gelenlerle ve yetiştiriciliği yapılan balıklarla yaz sezonu boyunca halkın balık ihtiyacını rahatlıkla karşılayacak imkan bulunuyor.

Geçen yıl toplam 199 bin 702 denetim gerçekleştirildi

Balıkların üreme ve büyüme döneminde getirilen yasaklara uyulması, sürdürülebilir avcılığın devam ettirilmesi ve balıkçıların geleceği açısından önem arz ediyor.

Bakanlık tarafından hem sürdürülebilir balıkçılığın temini hem de yasalara uygun avcılık yapmakta olan balıkçıların haklarını korumak için 7 gün 24 saat denetimler yapılıyor.

Bu kapsamda geçen yıl toplam 199 bin 702 denetim gerçekleştirildi, Kaçak avcılıkla elde edilen 480 ton su ürününe el konuldu, 8 bin 21 kişi ve iş yerine idari para cezası uygulandı. Ayrıca kurallara uygun avlanmayan 169 gemiye el konularak mülkiyeti kamuya geçirildi.

Yeni sezon 1 Eylül’de başlayacak

Yaklaşık 4,5 aylık dönemde ekonomik faaliyetlerine devam etmek isteyen balıkçılar, Bakanlıktan izin almak ve belirlenen kurallara uymak koşuluyla kara suları dışındaki uluslararası sularda gırgır ve trol yöntemiyle avcılık yapabilecek.

Endüstriyel avcılık yapan balıkçı gemileri için yeni balıkçılık av sezonu açılışı Akdeniz hariç tüm denizlerde 1 Eylül’de, Akdeniz’de ise 15 Eylül 2023’te başlayacak. Kıyı balıkçılığı yapan küçük ölçekli balıkçılar ise bu yasaktan muaf olup avcılık yapmaya devam edebilecek.

The post Denizlerde av yasağı başladı appeared first on Memur70 Memurlar Kamudanhaber Memur Haber Sitesi.